de Volkskrant – Binnenland – ‘Alles nobeler dan comazuipen’

Enige tijd geleden alweer werden zes mensen opgepakt verdacht van rekrutering voor de gewelddadige jihad. Drie waren al op vrije voeten, drie anderen nu ook:

de Volkskrant – Binnenland – ‘Alles nobeler dan comazuipen’
‘Alles nobeler dan comazuipen’

Van onze verslaggeefster Annieke Kranenberg

ROTTERDAM – De speciale terroristengevangenissen Vught en De Schie zijn weer drie inwoners armer. De rechtbank in Rotterdam heeft maandag na negen maanden de voorlopige hechtenis opgeheven van drie verdachten die zijn beschuldigd van werving voor de gewapende jihad. Het gaat om hoofdverdachte Murat Ö. (37), en het islamitisch gehuwde paar Moad B. (21) en Michelle Y. (20), die ook worden verdacht van haatzaaien, opruien en verspreiden van radicale geschriften.

Alle zes verdachten in deze ‘rekruteringszaak’ – die in oktober inhoudelijk wordt behandeld – zijn nu op vrije voeten. Het is niet waarschijnlijk dat de rechtbank – als die tot een bewezen verklaring komt – de maandag vrijgekomen verdachten hogere straffen zal opleggen dan de negen maanden die zij al vast hebben gezeten.Meerdere verdachten waren volgens het OM van plan naar Irak of Afghanistan te reizen voor de jihad. Murat Ö., alias ‘Ibrahim de Turk’ wilde jongeren hiervoor ideologisch en fysiek rijp maken, aldus het OM. Ö., die in 2003 werd vrijgesproken in de ‘eerste jihadzaak’, is de enige die ook nog wordt verdacht van het voorbereiden van een terroristisch misdrijf in het buitenland.

Ö. was bezig geld in te zamelen voor ‘de moslimbroeders’, aldus officier Alexander van Dam maandag tijdens de pro-formazitting. Ook zat hij een paar medeverdachten achter de broek aan om de Koran te bestuderen, ’s nachts op te staan voor het gebed en te sporten. En adviseerde hij hen hoe ze het beste konden reizen naar een land voor de jihad, aldus de officier.

Ö.’s advocaat Chrisje Zuur wees erop dat een van de jongens heeft verklaard dat hij ‘geen bal aan Ö. had gehad’. Volgens haar rammelt het bewijs aan alle kanten, en heeft de rechtbank ‘te maken met een godvrezende man die niet serieus werd genomen’.

Moad B. en Michelle Y. zouden hebben geworven voor de jihad met behulp van opruiende geschriften en filmpjes. Die gaven een getuige het gevoel ‘dat het wel goed was dat er jihad plaatsvond’, zei Van Dam. Jihad mocht volgens Y. ook hier, omdat Nederland militairen naar Irak had gestuurd.

Daar is helemaal geen bewijs voor, aldus hun raadsman Bart Nooitgedagt. ‘De verdediging moet in deze zaak met mokerslagen blijven hameren op de vrijheid van godsdienst, meningsuiting en informatievergaring.’ B. onderzocht volgens hem verschillende stromingen en nam in teksten afstand van de takfir-leer (andersgelovigen verketteren en zonodig doden). Moad is een onderzoeker’, zei de advocaat. Hij verdiept zich zijn godsdienst, ‘en ja, de misdrijven die onder meer worden gepleegd in Afghanistan, Irak en Tsjetsjenië. Alles wijzer en nobeler dan comazuipen.’

Eerder had de raadsman zich beklaagd over de ‘ridicule detentieomstandigheden’ in de terroristenafdeling De Schie voor vrouwen. Hij kon geen ‘adequate verdediging’ voeren, omdat hij Y. alleen kon spreken via een intercom die kan worden afgeluisterd, of zonder, maar dan moest hij zijn schrijfgerei inleveren omdat Y. hem daarmee zou kunnen gijzelen. Ronduit absurd, aldus Nooitgedagt. Officier Van Dam was het daarmee eens en beloofde zich in te spannen die situatie te veranderen. Tevergeefs, zei hij maandag. ‘Ik zei: zelfs Mohammed B. had een potlood bij zich.’ Maar dat mocht niet baten.

Voorlopig is Y. verlost van De Schie. Hoewel ze maandagmiddag nog met een zwaar bewaakt transport werd teruggereden naar de terroristenafdeling, stond ze enkele uren later vrij op straat, samen met haar man.

Dit roept nogal wat vragen op. Niet zozeer over de verdachten. De zaak tegen hen leek me nogal dunnetjes, ook al riepen hun activiteiten wellicht vragen op over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Maar als gelovige onderzoek doen naar verschillende stromingen en opvattingen kan natuurlijk. Maar er zijn meer vragen over de rol van de opsporingsinstanties. Waarom destijds zo hoog van de toren geblazen? Blijft één van de vrijgelaten verdachten nu toch onder de sanctieregeling (betekent dat alle financiële tegoeden worden bevroren) vallen? Ik denk dat ik de rechtzaak in oktober maar eens ga volgen.