Huwelijk toch maar niet geannuleerd
Een Frans huwelijk dat afgelopen mei nog werd ontbonden omdat de
vrouw geen maagd meer bleek, is toch geldig, zo oordeelde het Franse
Hof van beroep maandag. Over dat eerste vonnis was nogal wat commotie en veel media berichtten erover evenals diverse weblogs zoals Endandit.nl, Ayaanhirsiali en Waarmaarraar. Dat is best te begrijpen op het eerste gezicht, maar de commotie en het herziene vonnis bevat toch iets waar wat vraagtekens bij gezet kunnen worden.
De annulering van het huwelijk draaide niet in eerste instantie om maagdelijkheid, maar om het feit dat de bruidegom bedrogen was ‘inzake een essentiële kwaliteit van de bruid’. Die essentiële kwaliteit betrof maagdelijkheid. Zowel bruid als bruidegom hebben destijds ingestemd met de annulering van het huwelijk.
Het vonnis riep de nodige discussie op en Franse voorvechters van vrouwenemancipatie zien het als een aantasting van de rechten van vrouwen, vooraanstaande moslims spraken over aantasting van de seksuele vrijheid en politici spraken over een aantasting van de scheiding kerk-staat. Daarbij is de focus op de maagdelijkheid van de vrouw in plaats van op een schending van vertrouwen. Opvallend is verder dat ik nergens (maar als ik het verkeerd heb, corrigeer me) de bruid en bruidegom aan het woord heb gehoord.
Misschien wat te snel en te kort door de bocht, maar een dergelijk publiek debat laat toch vooral zien dat zeker niet alleen moslims bezorgd zijn omtrent het seksuele gedrag en reputatie van vrouwen, maar dat ook voor niet-moslims het seksualiteit van (moslim-)vrouwen een platform is voor allerlei discussies over islam, vrouwenonderdrukking enzovoorts. Een veld waarin mensen zich comfortabel voelen om boos te worden en dit publiekelijk te uitten. Ik kan me immers een dergelijke discussie niet herrinneren nadat in Frankrijk een huwelijk niet doorging nadat de bruid transseksueel bleek. Is dat geen ongelijkheid voor transseksuelen? En discriminatie van transseksuelen?
Het gaat er niet zozeer om of maagdelijkheid inderdaad een essentiële kwaliteit is, maar wie dat beslist. In het herziene vonnis heeft de Franse rechter beslist dat maagdelijkheid niet zo’n kwaliteit is. Dus nu zijn twee mensen die hadden aangegeven allebei akkoord te zijn met de annulering, gedwongen met elkaar getrouwd. Saskia Dekkers van het NOS journaal geeft terecht en duidelijk aan wat de negatieve consequenties zijn voor het eerste vonnis. Wat betekent dit herziene vonnis dan? De stelling van de Franse rechter dat maagdelijkheid geen essentiële kwaliteit is, is nog steeds een inmenging in religieuze zaken. En wat betekent dit voor de positie van de vrouw dat zij tegen haar zin getrouwd moet blijven (en de man overigens ook). Kunnen ze wel om dezelfde reden echtscheiding aanvragen?