Een wekelijks portie burgerschap 43 – Flower Power Diversiteit
Uit de burgerschapskalender:
“Luisteren naar elkaar. Daar begint het mee. Een ander in zijn waarde laten. En gewoon vragen hoe het met de ander gaat, dat vergeten we vaak.” Gehoord op de discussiebijeenkomst in Leeuwarden.
Luisteren naar elkaar. Dat is een groot goed. Om te beginnen zouden traditionele media en nieuwe media dat eens mogen doen. Maar toegegeven, soms kun je best goed luisteren, maar dat wil nog niet zeggen dat je precies verstaat wat er gezegd wordt. Neem nu de recente toespraak van Merkel over ‘multikulti’
[youtube:http://www.youtube.com/watch?v=CP5v7oFq_JE]
En welke headlines zien we? Check even de Volkskrant, NRC, NOS, FD, Trouw, Elsevier Check ook even enkele blogs: Presseurop, Sargasso, Geenstijl, NRC Experts Blog, Krapuul, Yilli’s, Dagelijkse Standaard, Artikel7, Moslimangst, Arnoudboer. Dames en heren, u zit er allemaal naast. Dat is niet wat Angela Merkel heeft gezegd. Luister nog even heel goed naar bovenstaand filmpje.
Zoals mijn collegae van Language on the Move opmerken zijn twee problemen met het vertalen van de quote van Merkel als ‘Multiculturele samenleving is mislukt’ of ‘Multiculturalisme is mislukt’. Ik splits ze even in drie:
- De kop ‘Multiculturalisme is mislukt’ (of varianten daarop) is een incorrecte vertaling van ‘Multikulti ist absolut gescheitert’. Multikulti is niet hetzelfde als multiculturalisme. Multikulti kan volgens mijn collegae (en ik ben het daar mee eens) het best omschreven worden als ‘flower power diversiteit’. Als u goed luistert is dat ook precies wat Angela Merkel zegt, dat het idee dat we allemaal lang en gelukkig en probleemloos met elkaar samenleven, dat idee is mislukt. De vrijheid blijheid idee is niet Angela Merkel’s idee. En daar zullen weinig mensen het mee oneens zijn, al is vrijheid blijheid best een lief motto.
- De kop multiculturalisme klopt ook al niet omdat Duitsland nooit een beleid van multiculturalisme heeft gehad. Dat kan overigens ook voor Nederland worden gezegd. Integratie met behoud van eigen identiteit was vooral een slogan (zoals vrijheid en blijheid), maar er is nooit enig serieus beleid daarvoor geweest, met hoogstens enkele uitzonderingen op lokaal niveau. Er zijn ook bijna geen claims geweest van allochtonen op speciale rechten voorzover die niet binnen de Nederlandse wet pasten. Er zijn aanpassingen geweest van de wet op het slachten (voor halal-slachten) en voor de Wet op de Lijkbezorging, maar het meeste zoals de vestiging van hindoeistische en islamitische scholen, gebedshuizen, geestelijk verzorgers, enzovoorts paste binnen het Nederlands beleid dat is gebaseerd op de erfenis van de verzuiling (nadrukkelijk niet op de verzuiling zelf!). Toen in Nederland het minderhedenbeleid opkwam (jaren /80) was namelijk al lang duidelijk dat het geen vrijheid blijheid was; het minderhedenbeleid is namelijk ontstaan naar aanleiding van de ontdekking dat gastarbeiders toch echt niet weggingen, maar vooral als reactie op de gewelddadige acties van groepen jonge Molukkers.
- Een tweede punt dat Merkel maakte, en dat schijnbaar toch wat minder is opgevallen, is haar vaststelling dat de islam inmiddels onderdeel is van Duitsland; een bevestiging van wat de Duitse president Christian Wulff al eerder zei. Dat laat zich toch moeilijk rijmen met de idee dat de multiculturele samenleving is mislukt. Ook dat geldt voor Nederland. Allochtone groepen hebben zich op basis van etniciteit en religie een plek verworven in de samenleving, zodanig dat men onderdeel is geworden van het hedendaagse Nederland. Of facties binnen die allochtone (en autochtone) groepen dat nu leuk vinden of niet. Dat gaat gepaard met mooie successen, maar ook met grote problemen. Zo zien we bijvoorbeeld onder Marokkaanse Nederlanders dat de problemen met betrekking tot overlast, criminaliteit, onderwijs en arbeidsmarkt behoorlijk groot zijn, terwijl ook het opleidingsniveau flink is gestegen, steeds meer mannen en vrouwen doorstromen naar hoger onderwijs en zich een plek op de arbeidsmarkt hebben verworven. Het kenmerk is niet het één (de problemen) of het ander (de sociale mobiliteit) per groep, maar allebei tegelijkertijd. De integratie in een multiculturele samenleving gaat gepaard met schuren, fricties, succesverhalen en moed.
Zijn die koppen in de kranten en de blogs nu gewoon een geval van niet goed genoeg luisteren, het Duits niet goed genoeg begrijpen? Of heeft men heel selectief geluisterd en vooral opgepikt: ‘Zie je wel! Daar werkt het ook niet, Merkel zegt het zelf!’?
Lees jij die stukken waar je naar linkt eigenlijk wel?