Vrijdagfoto: Oranje Boven – Integratie in Beeld?
Terwijl deze week Wilders’ boek ‘Marked for Death’ werd gepresenteerd, deed tegelijkertijd bovenstaande foto de ronde op Twitter. Voor veel van mijn volgers was deze foto het bewijs dat Wilders niet alleen fout zit met zijn mening over islam, maar ook dat hij eigenlijk irrelevant is. Daarnaast zou deze foto het toppunt van integratie zijn. Ik ben eigenlijk weinig kritiek tegengekomen op deze afbeelding, behalve dan dat sommige toch liever hadden dat deze weggehaald zou worden omdat de vrouw in kwestie geen toestemming gegeven zou hebben. Die privacy is wel een kwestie vind ik. Natuurlijk als je in het openbaar rondloopt kan iedereen een foto van je maken en die op het web zetten. Het is openbaar en het blijft openbaar. Maar wat nu als die vrouw helemaal niet gelabelled wil worden als het toppunt van integratie? En ieder geval niet door weet ik hoeveel mensen buiten haar eigen omgeving gezien wil worden. Om enigszins tegemoet te komen aan die bezwaren heb ik haar gezicht geblurred. (Ja, ik weet dat het onzin is omdat deze foto inmiddels ongeblurred overal op internet te vinden is, maar er is geen regel die zegt dat ik daar ook nog eens aan mee moet doen.)
Bij de volgende foto is dat minder een probleem denk ik omdat de vrouw in kwestie niet herkenbaar is:
Minder verspreid dan de eerste foto, maar ook voor deze foto geldt dat deze symbool staat voor integratie volgens velen op Twitter. Klaarblijkelijk kunnen mensen met de kleur oranje religieuze, etnische en nationalistische grenzen overstijgen. In ieder geval tijdelijk, zoals ik ook eerder vaststelde met betrekking tot het nationale voetbalelftal en waarbij ik de volgende foto liet zien:
Opvallend in de reacties op de eerste foto vond ik ook de emotionele geladenheid ervan. Alsof mensen blij waren dat Wilders (in hun ogen) ongelijk heeft en dat ze dat nu konden bewijzen. Alsof men blij was een geïntegreerde moslima te zien (ik heb nergens de opmerking voorbij zien komen dat deze vrouwen gedwongen werden oranje te dragen, ook al is er natuurlijk wel degelijk sprake van enige, vriendelijke, sociale druk hiertoe). In tegenstelling tot kwalificaties die men uitdeelt aan vrouwen met een gezichtssluier (‘spoken’) vonden velen dit mooi en prachtig en voelden zich ook geroepen om dit publiekelijk te delen. Een moslimvrouw in oranje tijdens koninginnedag is voor deze mensen klaarblijkelijk een gebeurtenis om in het openbaar de gevoelens over het islamdebat met elkaar te delen op een manier die sterk positief geladen is en ook moet en mag zijn.
Toch is het identiteitsoverstijgende aspect minder groot dan we wellicht denken. Als ik oranje zou dragen zou niemand stellen dat ik geïntegreerd ben. Dat dat in het geval van bovenstaande vrouwen wel gebeurt, geeft dus te denken. Blijkbaar hebben zij een specifieke kwaliteit die het noodzakelijk maakt om hen om te vormen tot deel van ‘ons’. Of om juist te laten zien dat zij al deel van ‘ons’ zijn; vandaar wellicht ook de gretigheid waarmee de foto op twitter en facebook is verspreid. Deze vrouwen zijn dus voor veel mensen in ieder geval geen vanzelfsprekend deel van de Nederlandse morele gemeenschap; hetzij door specifieke kenmerken van de vrouwen zelf, hetzij door het debat over islam en moslimvrouwen, hetzij door een combinatie ervan.