Uitsluiting en eigen kracht – Het Grote Transvaal Lijsttrekkersdebat

Samen met een collega heb ik voor ons onderzoek het Grote Transvaal Lijsttrekkers debat bezocht. Waar vier jaar geleden de nationale media zich nog verdrongen om toen een, veel kleiner, debat te verslaan vanuit De Mussen in de Schilderswijk, was de belangstelling nu veel geringer. Schilderswijk / Transvaal lijkt minder een onderwerp van media- en campagnereuring te zijn dan vier jaar terug.

Mijn kleur is Transvaal
De betrokkenheid van mensen uit Transvaal lijkt er niet minder om. In de Juliana Plaza wordt het langzaamaan drukker wanneer wij iets voor half zeven komen binnen wandelen. Zoals altijd in Den Haag levert dit ook enkele diverse onverwachte, maar prettige, ontmoetingen met oude bekenden op en maak ik kennis met nieuwe bekenden.

Er wordt een behoorlijke opkomst verwacht (en gehoopt) zo geven diverse aanwezigen aan en dat is ook het geval. De Juliana Plaza, een oude kerk die momenteel dienst doet als eetgelegenheid en plek voor grotere bijeenkomsten, is een mooi gebouw met na een korte gang een grote ruimte met bovenin een koepel. Dat is meestal erg mooi en statig en sfeervol en dat is hier ook het geval. De ruimte is goed gevuld met mensen met diverse achtergronden en politieke voorkeuren. Iedere lijsttrekker (of beter gezegd spreker, daarover zo nog een opmerking) heeft een kleine achterban meegenomen.

Rond kwart over zeven begint dan het debat, maar niet nadat eerst kindermuziekgroep Duizend en nacht muzikale opening verzorgt. Een groepje kinderen dat naar verluidt vier maanden geleden nog geen viool kon spelen en nu met verve twee nummers brengt. De opening wordt gedaan door de eigenaar van Juliana Plaza die benadrukt dat het belangrijk is dat deze debatten ook in wijken met kwetsbare groepen plaatsvinden en dat politici zich ook op deze groepen richten. Aan de tafel waar wij zitten levert dat direct de opmerking op “Ja wat nou kwetsbaar, zou plaats je mensen direct in hokjes. Mensen hier zijn niet kwetsbaar maar hebben hun kracht.” In ieder geval benadrukt de eigenaar nog dat wat hem betreft kleur niet uitmaakt, maar toch weer wel: “Mijn kleur is Transvaal”.

Onderwijs
Het eerste panel gaat over onderwijs en D66, Partij van de Eenheid en SP treden aan. Maar waar D66 en PvdE hun lijsttrekker stuurden, komt de SP met een kamerlid. ‘Wat wil die nou’ werd er gelijk door iemand gezegd. En inderdaad, was er op die hele Haagse lijst van de SP nou niemand te vinden die tijd had voor dit debat of lagen de prioriteiten elders?

Kinderen mochten de vraag stellen die de discussie voor dit panel inleidde: blijft de Transvaal Universiteit nog bestaan? Wat betreft deze partijen, D66, PvdE en SP wel. Daar kunt u ze dus de komende jaren aanhouden: dat is een verkiezingsbelofte. D66 heeft dat ook nadrukkelijk opgenomen in het programma, PvdE niet maar verklaarde hier dat dat initiatief ook naar andere wijken moet worden uitgebreid.

Onderwijs is een belangrijk punt. Niet alleen willen D66 en SP een lerarenopleiding naar Den Haag halen (wat? heeft Den Haag geen lerarenopleiding?) mede in de hoop dat het lerarentekort dan minder wordt. Een belangrijk punt van de zaal was: de onderadvisering van kinderen in de wijk. Kinderen zouden structureel ondergeadviseerd worden. Met name Tashin Cetinkaya bracht dit, vanuit het publiek, duidelijk naar voren: “Onze kinderen staan met 4-0 achter”. Wat gaan de partijen hieraan doen? Vanuit de zaal stelde de lijsttrekker van Nida, Yilmaz, dat scholen aangepakt moeten worden, eventueel met een strafkorting als ze structureel onderadviseren.

Een ander punt was gratis huiswerkbegeleiding; daar ging niet iedereen in mee maar met name de Bond voor Studenten Actie, maakte daar een belangrijk issue van vanuit de zaal. En wat doet de politiek daarmee wilden ze weten wat dit was ‘allemaal gebakken lucht in een politiek jasje’.

Enige discussie was er binnen het panel over het islamitisch voortgezet onderwijs. Volgens de PvdE moet er een islamitische school voor voortgezet onderwijs komen en hij verweet de landelijke D66 dit jarenlang op oneigenlijke gronden in Amsterdam tegen te hebben gehouden. Dat werd, natuurlijk, door andere partijen bestreden, maar gaf de PvdE voldoende ruimte om dit punt (nogmaals) naar voren te brengen.

Veiligheid
Het tweede panel ging over veiligheid en werd ingeleid door de wijkagent. Die stelde dat na alle commotie over etnisch profileren de politie zich dat heeft aangetrokken: ‘we zijn heel erg in de verbinding gegaan’ en ze willen ook rekruteren onder mensen met ‘een andere etnische achtergrond’. Hierover gingen VVD, GroenLinks, Nida en Groep de Mos in debat. Nida wilde etnisch profileren meer meetbaar maken zoals ook elders al gebeurt. De VVD stelde een, vond ik, opmerkelijk harde aanpak voor: ‘De politie moet rotte appels aanpakken’. Later in het debat bleek dat ik het verkeerd had: het ging hem niet om de rotte appels bij de politie intern met betrekking tot etnisch profileren, maar om het hard aanpakken van criminelen in de wijk. Groep De Mos wil een body cam voor de politie.

Waar de PvdE duidelijk naar voren kwam bij onderwijs (maar weinig bijval kreeg), kwam Nida goed naar voren op dit punt (maar kreeg weinig bijval in het panel zelf, wel vanuit de zaal). Met name toen Nida stelde dat er een gevoel van ontevredenheid sluimert en dat politici en politie de norm ‘wij zijn geen migranten’ onderschatten. Het plan van Groep De Mos om BOA’s uit te rusten met stroomstootwapens werd niet breed bedragen leek me.

Werkgelegenheid
Het derde thema was werkgelegenheid en de Stadspartij, PvdD, CU/SGP en Samen070 gingen hier in debat. Uit alles blijkt dat er weinig vertrouwen is in de politiek op dit terrein. Den Haag zou achter blijven bij het scheppen van werkgelegenheid (iets wat door de PvdA vanuit het publiek werd bestreden).

Welzijnswerk
Bij het vierde thema, over welzijnswerk, gingen PvdA, CDA, IslamDemocraten en Bond voor Studentenactie met elkaar in debat. De PvdA betuigde spijt over bezuinigingen op jongerenwerk en welzijnswerk: iets wat op nogal wat hoon vanuit het publiek kon rekenen. Die spijt is immers mosterd na de maaltijd en het is nou niet zo dat er niet gewaarschuwd is voor de negatieve gevolgen van die bezuinigingen. Volgens Islam Democraten gedraagt de grote welzijnsorganisatie die is ontstaan na fusies zich als eigenaar van het beleid, maar zouden de bewoners de eigenaar moeten zijn. Er was veel kritiek op die grote welzijnsorganisatie die personen met wie ze werken niet als gelijken zouden behandelen: men komt alleen kennis halen en dan zijn ze weg. De Bond voor Studentenactie vond dat er kritisch gekeken moet worden naar de welzijnsorganisaties: de welzijnsorganisaties bereiken de wijk niet terwijl veel plaatselijke organisaties dat wel doen via hun achterban maar weer niet de hele wijk bereiken.

Maar wat gaat u nu doen?
Al met al waren de verschillende debatjes nou niet heel erg concreet. Wat wil men precies gaan doen? Opvallend afwezig als thema was het parkeerbeleid, toch een heet hangijzer in veel lokale verkiezingen. Of de debatten dan ook veel aanknopingspunten opleverden voor mensen op wie ze wel of niet gaan stemmen is dan ook nog maar de vraag. Temeer omdat veel vragenstellers vanuit de zaal ook weer verbonden waren met politieke partijen, kregen we vooral veel goed geoefende partijverhalen te horen die dan dus ook nog eens niet heel concreet waren. Verrassing voor mij was de Bond voor Studentenactie, waarschijnlijk omdat ik die partij nog helemaal niet kende. Zowel in het panel als daarbuiten waren ze zeer actief in het naar voren brengen van hun standpunten.

Het was een mooie, interessante en nuttige ontmoeting met allerlei oude en nieuwe bekenden bij het drukke Grote Transvaal Lijsttrekkersdebat. Zeer betrokken mensen uit de wijk! Het debat zelf was wat matjes en sprekers werden niet echt concreet. Wat gaat u nu eigenlijk doen? pic.twitter.com/2Zn2x2YfOA

— Martijn de Koning (@Martijn5155) February 20, 2018

Het AD
Storend was mijns inziens de berichtgeving in het AD. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen lag Transvaal in het midden van de media-aandacht mede vanwege de onrust in de wijk over supporters van de Syriëgangers en de aantallen Syriëgangers uit Den Haag. Nu was dat veel minder een issue en islam was amper een issue. Om dan toch een kop te maken als “Als je islam zegt, lijkt het alsof je een bom in de kamer gooit” is een nogal onterechte reductie van dat hele debat tot een islamkwestie. Die opmerking werd overigens gemaakt in de context van de discussie over acceptatie en erkenning van inwoners van de wijk. Die discussie gaat dus niet over islam, maar over (institutioneel) racisme. Maar het AD miste dat schijnbaar en het is dan ook niet verwonderlijk dat de journalist geen overkoepelend thema kon ontdekken. Met opmerkingen over de onderadvisering van kinderen, etnisch profileren door de politie en de overheid die wel komt halen in de wijk (informatie en kennis en vrijwilligers) maar niks brengt (werkgelegenheid), was ongelijke behandeling toch het thema van de avond.

Al met al was het vooral door de aanwezigen in de zaal een bijzonder interessante avond en nuttig voor ons als onderzoekers om erbij te zijn. Een zeer prettige gemoedelijke sfeer met veel oude en nieuwe bekenden en mooie gesprekken voor en na het debat. Dank daarvoor!