Zembla zonder ontploffende spinnen – Deel 2

Er is veel te doen over de uitzending van Zembla. Een bloemlezing: Leni Riefenstahl technieken, linkse omroepmisbruikende makers, taboedoorbrekend, olie op het vuur, journalistiek dieptepunt, adequaat, ontevreden, leugenachtig, nazi-hitserij, linkse journalistiek in overdrive, tunnelvisie, zeperd, dom en smakeloos en manipulatieve leugenachtigheid en misleiding van links!

Vandaag deel 2 van Zembla zoals het ook had kunnen zijn. In Deel 1 zagen we dat Wilders gebruik maakt van een ritualistische retoriek waarin hij bepaalde logische en gezond verstand veronderstellingen gebruikt (de openlijke vijand, de islam als dreiging met als voorbeeld de aanslagen) die zijn argumenten voorspelbaar maken en tevens een zekere geloofwaardigheid geven. Het schept een zodanige emotionele toestand dat mensen vinden dat zijn boodschap moeilijk te weerleggen is omdat het ‘nu eenmaal zo is’. Op die manier schept hij een beeld van de wereld die eigenlijk niet aangevallen wordt, maar juist versterkt wordt doordat mensen voortdurend stellen: ‘ja, maar we moeten natuurlijk ook niet ontkennen dat er reële problemen met migrantenjongeren zijn’. Bovenkerk’s punt is door de combinaties die Wilders maakt bijna ongeloofwaardig omdat het zo tegen die schijnbaar logische voorstelling van zaken in gaat:
Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Bovenkerk. Mensen die overgaan in een geloof en daarmee allerlei bindingen aangaan met de conventionele samenleving, die bovendien het waarden en normenbesef mee krijgen van wat er in zo’n godsdienst aanwezig is, daar zal in het algemeen de criminaliteit lager zijn ja.

Maar daarmee niet onjuist. Het tegendeel is natuurlijk niet waar; mensen die religieus zijn, zijn niet persé minder crimineel, maar religiositeit is, zelfs onder de zogenaamde radicale moslims, wel degelijk een manier om bindingen aan te gaan met de samenleving.
Het interessante is dat Wilders dat zelf aanmoedigt en ook de radicalisering ervan aanmoedigt:
Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

J. Tillie, Politicoloog
Tillie Ik denk dat WIlders met zijn woorden de kans vergroot dat sommige moslims zouden radicaliseren. De kans dat je radicaliseert is groter als je je sociaal geïsoleerd voelt. Dus je het gevoel hebt dat je alleen staat in de wereld. En is ook afhankelijk van het gevoel dat je gediscrimineerd wordt.

Voiceover We zouden dit graag willen voorleggen aan de inlichtingendienst AIVD. Maar die wil niet reageren. Dat hindert niet. Want het is eigenlijk allang bekend.

[tekst in beeld] Zembla, 10 februari 2005
[titel in beeld] S. Van Hulst, voormalig hoofd AIVD
Van Hulst Ik denk ook dat we ons wel moeten realiseren dat de manier waarop wij soms in Nederland zeer extreem tegen de islam ageren, voor mensen die toch al wankel zijn aanleiding is om eerder te gaan in de richting van een radicaliserende opvatting dan zich te matigen.
Je zou kort en goed kunnen zeggen, we moeten zorgen dat jongeren van Noord Afrikaanse afkomst zich in Nederland gewoon thuis voelen. In Nederland zich welkom voelen.

Om het heel simpel te stellen; als Wilders e.a. vanalles uitkramen over islam, is het niet zo verwonderlijk dat moslims zich eens gaan verdiepen in de islam en zich daarbij mede laten leiden door de politieke situatie van het moment die mede door Wilders geschapen wordt.Die relatie is meervoudig. Wilders’ opmerkingen leiden tot meer aandacht voor publieke uitingen van islam, waardoor de indruk kan ontstaan dat deze ook toenemen. Het leidt er ook toe dat moslimorganisaties zich publiekelijk uitspreken en het zijn met name de zogenaamde radicale clubs die dat doen. Wilders schept een podium voor een publieke beleving van islam en het zijn vooral de ‘radicale’ moslims die daarop inspringen. Daarnaast gaat het om jongeren die uit frustratie, maar ook uit politieke bewustwording afkeren van wat zij zien als de dubbele moraal ten opzichte van moslims; een dubbele moraal waar in hun ogen Wilders een verpersoonlijking van is. Daaruit voortvloeiend, Wilders’ retoriek is de ideale en zeer vruchtbare retoriek voor radicale bewegingen om zich tegen af te zetten en hun, al dan niet radicale, boodschap verder te verspreiden. Deze relaties zijn weliswaar allemaal niet eenduidig, maar we hoeven ook niet te doen alsof radicalisering zomaar uit de lucht komt vallen of dat radicalisering een specifiek probleem is dat alleen voor moslims geldt. Europa wordt al jarenlang getroffen door radicale (seculiere) nationalisten, de VS en Afrika worden al jaren geteisterd door militante christenen die her en der de boel opblazen en slachtingen aanrichten. De stelling van Wilders e.a dat weliswaar niet alle moslims terroristen zijn, maar alle terroristen wel moslim, past dan ook in zijn retoriek maar is een regelrechte en gevaarlijke leugen.

Dat laatste wordt versterkt door de reactie van andere politici op Wilders die niet Wilders probleemanalyse aanvallen (wat zou ingaan tegen het waandenkbeeld van gezond verstand):
Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Volgens politicoloog Jean Tillie leidt dat tot ongewone verschuivingen in het politieke spel.
[titel in beeld] J. Tillie, politicoloog
Tillie De gevestigde politieke partijen presenteren niet een eigen visie op die multiculturele samenleving.
Int. Ze gaan een beetje mee met WIlders.
Tillie Ja ze zijn bang om stemmen te verliezen. Waar zij falen in mijn ogen is dat zij naar dat electoraat van Wilders kijken en zeggen oh die mensen moeten we erbij trekken. Dat kan, maar dat doen ze op zo’n manier…
[verspringt, mist fragment]
Tillie … op een milde vorm te volgen.

[fragment Tweede Kamer]
L. Griffith Terwijl het land in brand staat, faciliteert u alleen maar.
Voorzitter Mag de toon een beetje rustiger?

Tillie De paradox is dat hij alleen maar extremer wordt, want hij moet zich dan nog meer onderscheiden van die politieke partijen.
[fragment Tweede Kamer]
H. Brinkman De PVV pleit ervoor dat indien in een buurt in Nederland straatgeweld van voornamelijk Marokkanen de kop opsteekt, het leger dient te worden ingezet.

Tillie Hij mobiliseert wantrouwen, hij mobiliseert angst en hij mobiliseert wantrouwen in, tegen de politieke elite.
Int. ja.
Tillie Dus hij moet zich blijven onderscheiden van die politieke elite.
Int. ja.
Tillie En als die politieke elite dus iets gaat doen wat een beetje lijkt op wat hij ook zegt, dan moet ie zich nog sterker gaan onderscheiden.
Int. ja.
Tillie Waardoor zijn woorden steeds extremer worden.

Het is niet zo dat Wilders niet tegengesproken wordt. Die bewering in Zembla is echt onzin. Probleem is wel dat anderen gevangen lijken te zijn in het denkraam van culturele integratie waardoor hun probleemanalyse nauwelijks verschilt van die van Wilders. Wilders’ retoriek leidt door de reactie van andere politici dus juist tot een escalatie. Dit zien we ook terug in zijn beeld over de Palestijns-Israëlische kwestie:

Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Het zogenaamde conflict tussen Palestijnen en Israël is helemaal niet een conflict over land. Het gaat niet om stukjes land in Gaza, Judea of Samaria. Het is een ideologisch conflict. Niks anders. Het is een strijd tussen vrijheid en islam. Een strijd tussen goed en kwaad.

Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Ik zou er heel erg voor zijn, natuurlijk vrijwillig, als heel veel Palestijnen ervoor zouden kiezen om de andere kant van de Jordaan over te steken, dat Judea en Samaria gewoon netjes bij Israël blijft zoals het hoort.

[ondertiteling] [Fragment Wilders Kopenhagen]
Wilders Wij geven het nooit op.
[ondertiteling] [Fragment Florida]
Wilders We geven nooit toe. We geven ons nooit over.
[ondertiteling] [Fragment Jeruzalem]
Wilders Samen zullen we winnen.

[tekst in beeld] De boodschap van Wilders
[fragment Tweede Kamer]
Wilders Mensen moeten worden gestimuleerd en nogmaals ik zei het al in mijn tien punten plan. We hebben een regeling waar mensen op grond van vrijwilligheid kunnen emigreren en er ook voor kunnen kiezen om Nederland te verlaten. Dus er is heel veel vrijheid maar er is 1 grens. En die grens is, dat als de islam zoals verwoord in de Koran als de mensen daar naar willen leven en daar geen afstand van willen doen, dna is er wat mij betreft geen plaats voor in Nederland.

De samenvoeging van deze fragmenten in Zembla suggereert dat Wilders van Nedeland een ‘zuiver Nederlands’ Judea en Samaria wil maken waar net als in de Palestijnse gebieden geen plaats is voor moslims en de islam:
Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Wilders Het geloof meneer Pechtold, de islam, de islam is een gevaarlijke, kwaadardige
Stem dus..
Wilders ..ideologie
Stem goed,.. maar nu meneer Pechtold..
Wilders ….waar wat ons betreft…
Stem ..meneer Pechtold…
Wilders ..in Nederland geen plaats. Voor is..
Stem ..ja ja t is goed maar, maar nu is de heer Pechtold
Pechtold nee maar dit is nu even een hele duidelijke, want zo duidelijk hebben we nog niet, er is geen plaats in dit land voor het geloof de islam en u verbiedt het boek. Dat is wat u zegt.
Wilders Eh, eh verbied het boek,
Pechtold ja of nee?
Wilders verbied het boek. Nou ik ga over m’n eigen antwoord verbied het boek…

Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Wilders Laten we onze straten terug veroveren, laten we zorgen dat Nederland er eindelijk weer uit gaat zien als Nederland.

Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Wilders Tijd voor de grote schoonmaak van onze straten. Als onze nieuwe Nederlanders zo graag hun liefde voor deze zevende eeuwse woestijn ideologie willen tonen dan moeten ze dat maar doen in een islamitisch land maar niet hier, niet in Nederand.

In hoeverre deze oorlogszuchtige retoriek verantwoordelijk is voor het lastigvallen en uitschelden van moslima’s met hoofddoek of niqab, vernielingen, bekladdingen en brandstichtingen bij moskeeën is onduidelijk hoewel de reeks best indrukwekkend is inmiddels. De relatie met incidenten waar radicaal-rechtse jongeren bij betrokken zijn is eveneens onduidelijk hoewel politie en onderwijs meer problemen daarmee ervaren dan met radicale moslimjongeren. Het schept wel een klimaat van dreiging en intolerantie die uit de hand kan lopen:
Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Mocht het ooit tot rassenrellen komen, wat ik dus echt niet wil, dan hoeft daarvan niet bij voorbaat een negatieve werking uit te gaan

Dit is het volledigere fragment van de quote:

Wilders noemt de islam een achterlijke cultuur en wil zo scherp varen om ‘rassenrellen’ te voorkomen. “Mocht het ooit tot rellen komen, wat ik dus echt niet wil, dan hoeft daarvan niet bij voorbaat een negatieve werking uit te gaan… Met die rellen schudt de samenleving de politiek wakker en dwingt haar alsnog daadkrachtig in te grijpen.

Inderdaad het kan ook een zuiverende werking hebben; een zodanig klimaat dat moslims ‘vrijwillig’ vertrekken eventueel aangemoedigd door Wilders’ oprotpremie en zijn beleid van werken of wegwezen.
Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Voiceover Gaan de mensen nu door Wilders anders met elkaar om? In Groesbeek is een buschauffeurs bezig met moslims te treiteren.
[tekst in beeld] ”wacht maar tot na de verkiezingen op 9 juni. Dan wordt alles anders en gooien wij jullie buitenlanders eruit”.

Voiceover Is dit het effect van de woorden van Wilders? We bellen rond bij anti discriminatie bureaus. Maar de meeste houden dit soort informatie niet expliciet bij. EN tohc.
[titel in beeld] B. Otjes, meldpunt discriminatie Leeuwarden
Otjes Toen de gemeenteraadsverkiezingen zijn geweest, toen de PVV in Almere en Den Haag heel veel gewonnen heeft, zijn er in die dagen daarna zijn er een klein aantal mensen bij ons gekomen en die hebben gezegd van nou ik heb daar opmerkingen over te horen gekregen. Bijvoorbeeld een opmerking van nou wacht maar tot de landelijke verkiezingen zijn geweest. Dan komen wij aan de macht en dan kunnen jullie je koffers pakken.
Int. Het wordt grimmiger tussen mensen op straat?
Otjes Ja grimmiger in de zin van dat mensen zich gelegitimeerd voelen om dingen te zeggen die, die beledigend zijn. En zich vaak niet realiseren wat dat doet met een ander.
[titel in beeld] G. Ankoné, meldpunt discriminatie Den Haag
Ankoné Nou wat we in ieder geval zien is dat in 2009 het aantal klachten en meldingen enorm is gestegen. 70 procent ten opzichte van het jaar daarvoor.
Int. 70?
Ankoné 70 procent. Ja.
Nou als we bijvoorbeeld kijken naar het aantal klachten over religie zijn t afgelopen jaar verdubbeld. Een voorbeeld van zo’n klacht is inderdaad dat mensen in de woonomgeving die bij elkaar in de buurt wonen elkaar eh, ruzie krijgen soms over iets heel anders. En dan wordt bijvoorbeeld het geloof erbij gehaald en dan al snel is het de moslims die het land uit moeten en de mensen die dat doen die rechtvaardigen zich dan toch een beetje met van ja dat is nou eenmaal normaal in de huidige omgangsvormen, dat doen politici en dan mogen wij dat ook.

[fragment TV Noord, 18 maart 2010]
Presentator De moskee in de stad Groninger wijk Selwerd is deze week met bloed besmeurd. Ook werden bij de moskee de ingewanden en de kop van een wild zwijn aangetroffen.

Dat datum van 9 juni als begin van de revolutie? Sommige mensen onder wie redactieleden van Geenstijl denken en hopen van wel. Wat wordt daarmee eigenlijk gesteld:
Wilders, profeet van de angst: ZEMBLA

Voiceover Wat is de boodschap die hier wordt uitgedragen? Ton Zwaan was getuige deskundige in het proces tegen Milosevic. Hij ziet parallellen tussen de uitspraken van Wilders en wat er is gebeurd op de Balkan.
Zwaan Karadzic heeft een zeer grote hoeveelheid uitspraken gedaan aan het eind van de jaren tachtig en begin van de jaren negentig, dus voor het daadwerkelijk gewelddadig conflict.
[titel in beeld] T. Zwaan, historicus/socioloog
Zwaan Waarin die moslims neerzet als inferieure wezens. Dat zijn eigenlijk geen mensen zoals de oprechte, gezonde Serven. Moslims neerzetten als mensen waar onder geen enkele voorwaarde mee te leven is, moslims als mensen die verdreven moeten worden uit gebieden die de Serviërs voor zichzelf opeisten. Daar zit een hele duidelijke structurele parallel met sommige dromen van de heer Wilders, die ook in het buitenland heeft gezegd dat ie we eens droomt over dat er een oorlog zou komen. Dat vind ik heel dubieus.
Int. Ja. Waar staat dat in uw ogen voor, dat gene wat hij betoogt?
Zwaan Dat zijn de dromen van iemand die denkt in termen van etnische zuivering. Dat zijn de dromen van iemand die denkt, buitenlanders, vreemdelingen, moslims. Die kunnen we verwijderen uit Nederland.

Voiceover Dat roept de angstige vraag op of het denkbaar is dat de woorden van Wilders ook in Nederland kunnen leiden tot etnisch geweld.
In Parijs woont professor Jacques Semelin. Hij heeft onderzocht wat er moet gebeuren voordat mensen uiteindelijk overgaan tot bloedvergieten.
[ondertiteling]
Semelin Ik weet niks van de politieke situatie in Nederland. Ik kan u alleen vertellen over m’n eigen onderzoek naar geweld.
Voiceover Semelin concludeert daarin dat geen enkel land gevrijwaard is tegen etnisch geweld. Wat daarvoor nodig is, is een economische crisis, een immigratieprobleem en een politicus die daar zondebokken voor aanwijst.
[titel in beeld] J. Semelin, historicus/politicoloog
Semelin In hun uitspraken, die behoorlijk extreem kunnen zijn, zal het draaien om identiteit. Zij of wij. Dat is de basis. Bijvoorbeeld we moeten ons verdedigen tegen een of andere groep en onze identiteit doen gelden.

Met andere woorden er is geen directe, causale relatie tussen aan de ene kant etniciteit, religie en cultuur en aan de andere kant geweld en onderdrukking. De vergelijkingen met Milosevic en Hitler mogen zwaar over de top zijn (Wilders is geen anti-semiet, roept niet – direct – op tot geweld, enz.). Waar het in die vergelijkingen om gaat is het volgende. Er is geen causale relatie tussen islam en geweld noch een causale relatie tussen Nederlandse cultuur en geweld. Daar zijn politieke entrepeneurs voor nodig die een vijandsbeeld scheppen, het idee dat de eigen levensstijl in bedreigd wordt moeten verheffen tot ‘common sense’ door het scheppen van een vijandsbeeld waarin de multi-dimensionaliteit van menselijke relaties wordt vereenvoudigd en gereduceerd door één dimensie allesoverheersend te maken. De Zembla docu maakt duidelijk hoe Wilders dat doet: door opruiende taal, leugens, halve waarheden en regelrechte oplichting en eenzijdige spookbeelden. Die ontploffende spin leidt alleen maar af.