De Bom – Een Rekruteringsfilmpje
“Onder welke voorwaarden wordt vrijheid van meningsuiting, vrijheid om te haten?” vroeg Judith Butler zich af. Taal is niet neutraal of onschuldig; woorden zijn daden. Wie opruiende of kwetsende taal spreekt, doet meer dan alleen een mening uiten. Woorden hebben bepaalde effecten; wat die effecten zijn is afhankelijk van specifieke omstandigheden.
Recent was ik ergens en toen wees iemand mij op een filmpje op Youtube. Dat filmpje bevat een compilatie van vechttaal van een breed spectrum van Nederlandse politici, opinieleiders, enzovoorts. Achter elkaar gezet, laat het goed zien wat de kracht van woorden is. De persoon die mij hierop wees, stelde dat dit een uitstekend filmpje is om mensen te rekruteren voor de radicale zaak. En inderdaad, in alle radicaliseringsstudies komt voortdurend terug hoe het Nederlandse integratie- en islamdebat een aanjagende en bevestigende rol speelt in het radicaliseringsproces van moslims; het geeft hen inspiratie, bevestiging en een gevoel van urgentie. Men ziet overal anti-islamtendensen en het idee dat men zich daar krachtig tegen moet verdedigen is dan niet eens zo vreemd. Dit is het filmpje:
[youtube:http://www.youtube.com/watch?v=v_CT-h0ykpM]
Het filmpje is enkele jaren geleden gemaakt door filmer en grafisch vormgever Rob Schröder in opdracht van Kosmopolis onder de naam Dialoogbom. Het is een compilatiefilm van fragmenten uit het publieke debat in de afgelopen jaren. Televisie is vluchtig, maar heeft grote impact. Daarom is het van groot belang media en publiek eraan te herinneren hoe het debat de afgelopen jaren gevoerd is. Met deze aaneenschakeling van abominabele dialogen wil Kosmopolis een rol spelen als het geheugen van het publieke debat.
Eén van de mensen met wie ik werk wees mij erop dat dit filmpje overigens net zo goed gezien kan worden als een rekruteringsfilmpje voor islamofobie. Inderdaad, het veelal racistische commentaar in dit filmpje heeft een logica die we ook kunnen terugvinden in de ideologie van mensen zoals Wilders tot die van Breivik. De voortdurende herhaling van soortgelijke statements in het debat, zorgt ervoor dat de meningen vanzelfsprekende feiten worden en ook islamofobe activisten kunnen hierdoor geïnspireerd en gemobiliseerd worden…
Het moge duidelijk zijn dat de dames en heren in filmpje niet de weg naar de oplossing van onze problemen zijn, maar onderdeel van de problemen.
PS
Ik heb dit filmpje al eerder aangekondigd op twitter onder de term ‘rekruteringsfilmpje’. Dat leverde acht verzoeken op van journalisten die graag dit jihadfilmpje (het was vrij helder dat men daar vanuit ging) wilden zien. Dat zou misschien ook tot nadenken moeten stemmen.