Symposium: Geschiedenissen van de Islam in Nederland en Vlaanderen tot 1955
Symposium
Geschiedenissen van de Islam in Nederland en Vlaanderen tot 1955
In memoriam prof. dr. Gino Schallenbergh (1965-2017)
5-6 april 2018
Locatie: KADOC – Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving
Vlamingenstraat 39, B-3000 Leuven
(Aanmelden: Vera Crienen: vera.crienen@student.ru.nl)
Organisatoren: Kim Christiaens (KADOC – KU Leuven), Vera Crienen (Radboud Universiteit), Martijn de Koning (Radboud Universiteit / Universiteit van Amsterdam), Umar Ryad (KU Leuven) en Gerard Wiegers (Universiteit van Amsterdam).
Waar de studie van islam in Nederland en Vlaanderen veel aandacht heeft voor de hedendaagse manifestaties van islam, blijft de historische rol die de islam in deze regio heeft gespeeld onderbelicht. In dit seminar brengen we wetenschappers bij elkaar ter voorbereiding van een boek over dit onderwerp. We zullen proberen de volgende drie vragen te beantwoorden:
- Wat is er geschreven over islam/moslims in academische kringen door de tijd heen? Denk hierbij aan bijvoorbeeld Oriëntalistiek, theologie, of filosofie zowel aan de Nederlands-Vlaamse universiteiten als in intellectuele kringen.
- Wat weten we van de praktijken en ideeën van moslims in de Lage Landen? Denk hierbij bijvoorbeeld aan bekeerlingen tot de islam, moslimdiplomaten of moslimsoldaten tijdens WOI in Belgische gebieden.
- Wat was de beeldvorming van islam en moslims door de tijd heen in populaire literatuur? Denk hierbij aan toneelstukken, drukpers of pamfletten.
We dragen dit symposium op aan onze collega die vorig jaar is overleden: prof. dr. Gino Schallenbergh (1965-2017)
Programma
5 april: 9.30-17.45
9.30-10.00: Ontvangst met koffie en thee
10.00 – 10.15: Opening Jo Tollebeek (decaan Faculteit Letteren, KU Leuven)
Sessie 1: Voorzitter: Martijn de Koning (Radboud Universiteit en Universiteit van Amsterdam)
10.15 – 10.45: Maurits van den Boogert (Brill Publishers) – De historische ontwikkeling van de handelsrelaties en de diplomatieke betrekkingen van de Nederlanden met de islamitische wereld
10.45 – 11.15: Gerard Wiegers (Universiteit van Amsterdam) – Moslims in de Republiek: nieuwe gegevens over het verblijf van Moriscos uit Spanje in Amsterdam rond 1610
11.15 – 11.45: Michiel Leezenberg (Universiteit van Amsterdam) – Islam, moslims en moslimrijken in de Gouden Eeuw: Spinoza en zijn netwerk
11.45 – 12.15: Vera Crienen (Radboud Universiteit) – Hugo de Groot en de Muhametisten: De kijk op de islam in een zich ontwikkelend religiebegrip
12.15 – 13.30: Lunch
Sessie 2: Voorzitter: Umar Ryad (KU Leuven)
13.30 – 14:00: Arnoud Vrolijk (Universiteit Leiden) – De islamkritiek bij Nederlandse arabisten, 1600-1900
14:00 – 14.30: Peter Rietbergen (Radboud Universiteit) – Een metamorfose van Mohammed in 18e-eeuws Nederland; de tekst “Mohammed” van de Amsterdamse schrijver Johannes Nomsz
14.30 – 15:00: Herman Beck (Tilburg University) – Het Nederlandse islambeeld rond 1800: De ideeën van Martin Stuart (1765-1826), de ‘geschiedschrijver des rijks’ van koning Willem I
15:00 – 15.30: Houssine Alloul en Henk de Smaele (Universiteit Antwerpen) – “Ah! les Musulmans sont plus sages!” ‘Vrijzinnige’ Belgische reizigers in het Osmaanse Rijk
15.30 – 15.45: Koffie Pauze
Sessie 3: Voorzitter: Gerard Wiegers (Universiteit van Amsterdam)
15.45 – 16.15: Maryse Kruithof (Universiteit Utrecht) – De historiografische nalatenschap van de Nederlandse zending voor Islamstudies in Nederland
16.15 – 16.45: Kasim Tekin (Hadaarah Instituut) – Soft Caliphate: Nederland, het panislamisme en de islamitische wereld
16.45 – 17.15: Carine Dujardin en Kim Christiaens (KADOC – KU Leuven) – “Van apostolaat tot dialoog:” Belgische missionaire ontmoetingen met de Islam (1830-1950)
17.15 – 17.45: Carine Dujardin (KADOC – KU Leuven) – Van “christenhond” tot “henna op de huid”: Beeld van de Islam in de Belgische katholieke jeugdliteratuur (1830-1955)
6 april: 09.00-12.45
Sessie 4: Voorzitter: Kim Christiaens (KADOC – KU Leuven)
09.00 – 09.30: Richard van Leeuwen (Universiteit van Amsterdam) – De hadj in de Nederlandse oriëntalistiek
09.30 – 10.00: Daya Buyle en Idesbald Goddeeris (KU Leuven) – De Arabische wereld in de Vlaamse media (1918-40)
10.00 – 10.30: Koen Docter (European University Institute) – De verslaggeving over de Hadj in Nederlandse dagbladen (1920-1939)
10.30 – 11.00: Umar Ryad (KU Leuven) – Een Nederlandse pelgrim naar Mekka: Dr. Van der Hoog en zijn bedevaart in 1935
11.00 – 11.15: Koffie Pauze
11.15 – 11.45: Bespreking over de inleiding van de bundel (Martijn de Koning)
11.45 – 12.15: Hoe gaan we verder?
12.15: Lunch & Einde