Zegt de ene imam tegen de andere…

Nasreddin Hodja:

Een ruzie

Een keer toen de Hodja de prediker van de stad was, kreeg hij ruzie met de burgemeester.
Het noodlot bepaalde, dat korte tijd na de ruzie de burgemeester overleed.
De mensen uit de stad kwamen naar de Hodja en zeiden:
– De burgemeester is overleden. Kom en doe de ceremonie voor deze begravenis. Je moet het gebed voor de doden voor hem bidden.
– Waarom ? Het zal niet baten, antwoordde de Hodja. Wij hadden ruzie met elkaar en hij wilde toen al niet naar mij luisteren.

Het is een vergissing om te denken dat lachen en humor met elkaar te maken hebben. Lachen is een reactie op een plotselinge verschuiving van begrippen waarbij de sprekers schijnbaar zelf veel vaker lachen dan de toehoorders. De verschuiving van begrippen is belangrijk omdat schijnbaar vanzelfsprekende conventies op z’n kop worden gezet, sociale categorieën en indelingen worden getart. Bij bestaande sociale categorieën en indelingen horen ook machtsstructeren en autoriteiten.

Humor over religie is daarmee erg voor de hand liggend; het gaat immers over waarden, macht en autoriteiten. Het is dan ook niet verwonderlijk dat bijna iedere religieuze groep zo haar eigen grappen heeft over politieke en religieuze autoriteiten én dat bijna iedere religieuze groep grappen van outsiders over haar politieke en religieuze autoriteiten moet verdragen.

Zo ook moslims. Veel humor is er bijvoorbeeld onder de Palestijnen zoals over Arafat, zijn sexleven, corruptie enzovoorts. Zeer grappig vind ik persoonlijk Shazia Mirza met bijvoorbeeld grappen over de Taliban (pag. 5 Isim Review). Ook Shabana Rehman is een zeer opvallende comedienne die graag bepaalde mannen op de hak mag nemen zoals Mullah Krekar. Het voorval met hem staat vermeld in een interview met het AD dat Abdulwahid van Bommel heeft gehouden naar aanleiding van de publicatie van zijn boek Val er nog wat te lachen met die moslims?.

Volgens hem mogen westerlingen best van moslims verwachten dat ze wat makkelijker met humor (zoals in de Deense cartoons) omgaan dan de meesten nu doen. Dit blijkt echter niet voor iedereen een goede boodschap. Dagblad De Pers (pag. 4) weet te melden dat Fawaz Jneid van de As Soennah moskee in Den Haag Van Bommel heeft aangevallen naar aanleiding van het interview in het AD en zijn boek. Volgens Fawaz Jneid:

In het kader van de huidige mediatrend die de Islam en zijn Voorschriften als onderwerp van bespotting en belediging heeft genomen, werden wij laatst door het AD d.d. 15 maart 2007 getrakteerd op een artikel aangaande een man genaamd Abdulwahid van Bommel.

Daarin sprak hij over zijn nieuw uitgebrachte boek waarin hij de zogenoemde radicaliserende jongeren op de hak neemt. Het vreemde is dat de krant hem hier als een imam presenteert. Ik vraag mij alleen af welke imamschap hiermee wordt bedoeld. De enige imamschap die ik mij kan bedenken, is één van afdwaling en zondeval in navolging van Fircaun en zijn handlangers. Allah de Verhevene zegt (interpretatie van de betekenis):

“En Wij maakten hen tot leiders, die opriepen tot de Hel. En op de Dag der Opstanding zullen zij tot de verachten behoren.”                                                                        (Soerat al-Qasas: 41)

Uit dit artikel en voorgaande artikelen, waarin Van Bommel aan het woord komt over een aantal Islamitische zaken, kan iedereen opmaken dat deze man geen greintje betrouwbaarheid in zich heeft en zelfs in geen enkel opzicht iets van doen heeft met de Islam. Hij gebruikt slechts de Islam als vermomming om de Voorschriften ervan te bespotten, zijn mensen onheus te bejegenen en de vijanden van de Islam te behagen. Dit alles uit financieel belang en om in de spotlights te kunnen komen.

Wat deze onwetende persoon niet weet, is dat de Islam een ondoordringbaar fort is dat bestand is tegen het geschutvuur van iedere vorm van vijandigheid, bruutheid en bespotting. En er is geen agressor die het munt op de Islam, of hij zal het onderspit delven. Zowel in het wereldse leven als in het Hiernamaals.

Ik kan mij werkelijk geen reden voorstellen waarom deze namaakimam het toestaat om de spot te drijven met zaken zoals de maagden in het Paradijs. Dit is iets wat vaststaat in de Koran en de Soennah. Het ontgaat zelfs de gewone moslim niet dat het bespotten van Allah, Zijn Profeten en Zijn Tekenen gelijk staat aan ongeloof. Allah zegt, wat als volgt vertaald kan worden:

“Waren jullie de spot aan het drijven met Allah en Zijn Tekenen en Zijn Boodschapper? Verontschuldigt jullie maar niet. Voorzeker, jullie zijn ongelovig geworden nadat jullie gelovig waren.”                                                                                                     (Soerat at-Tawbah: 65-66)

Allah heeft het zelfs verboden verklaard voor een moslim om plaats te nemen in een zitting waar de spot wordt gedreven met Allah en Zijn Tekenen. Kiest de persoon er toch voor om te blijven zitten, dan treft hem hetzelfde oordeel. Allah zegt in de Koran (interpretatie van de betekenis):

“En Hij heeft jullie reeds in het Boek geopenbaard, dat als jullie de Tekenen van Allah horen en zij worden verworpen en bespot dat jullie niet met hen die dit doen blijven zitten, totdat zij op een ander gesprek overgaan. Anders zouden jullie als hen zijn. Waarlijk, Allah zal de huichelaars en de ongelovigen allen in de Hel verzamelen.”                         (Soerat an-Nisaa’: 140)

Ook zegt Allah tegen ons (interpretatie van de betekenis):

“En wanneer jij degenen ziet die beledigend spreken over Onze Tekenen, wend je dan van hen af, totdat zij over een ander onderwerp spreken en indien de shaytaan het jou doet vergeten, zit dan niet nadat de herinnering tot jou is gekomen bij het onrechtvaardige volk.”                                                                                                              (Soerat al-Ancaam: 68)

Het had deze clown meer gesierd om zijn stroom van kritiek te richten op de Deense cartoonisten en hun consorten in plaats van de moslims die blijk gaven aan hun verontwaardiging en woede omwille van Allah. De misdragingen van een aantal demonstranten achterwege gelaten.

Van Bommel dient goed te begrijpen dat het bespotten van de Islam en zijn Voorschriften volkomen in strijd is met het verheerlijken en eerbiedigen van Allah en Zijn geloof. En dus een grenslijn is die niet mag worden overtreden en waar niet aan te tornen valt. Daarom zeggen wij tegen hem, als hij daadwerkelijk onderdeel wil zijn van de Islamitische gemeenschap, dat hij zich dan dient te onderwerpen aan de Voorschriften ervan zonder enig geknoei of gescherts.

En het is Allah Die leidt naar het Rechte Pad. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):

“Als zij dan geloven in hetzelfde waarin jullie geloven, dan zijn zij op het Rechte Pad. En als zij zich afwenden: voorwaar, dan zijn zij het die tegenover jullie staan.”    (Soerat al-Baqarah: 137)

Ook zegt Allah wat als volgt vertaald kan worden:

“En wanneer jullie hen uitnodigen naar de leiding, dan horen zij niet. En je ziet ze naar je kijken, terwijl zij blind zijn.”                                                                            (Soerat al-Acraaf: 198)

Sheich Fawaz Jneid
18 maart 2007

De tekst waarmee Fawaz Jneid uithaalt naar Van Bommel is op z’n minst zeer hard te noemen. Volgens Ruud Peters (in De Pers) maakt Fawaz in feite indirect Van Bommel uit voor ongelovige uitmaakt door te stellen dat Van Bommel niets heeft met de islam en deze alleen als vermomming gebruikt en dat het bespotten van Allah gelijk staat aan ongeloof.

Fawaz Jneid noemt hem ook onwetende. Een onwetende (djahil) staat, voor zover ik het kan beoordelen, niet direct buiten de islam, maar onwetendheid kan wel leiden tot het verkeerd beleven van de religie hetgeen in het ergste geval tot shirk, afgoderij, kan leiden wat iemand de facto buiten de islam plaatst. Een andere manier waarop ‘djahil’ tot ongeloof kan leiden (indirect dus) is doordat een onwetende wel kennis heeft over het geloof maar deze kennis niet begrijpt én (belangrijk in dit geval volgens mij) deze daardoor ook verkeerd overdraagt. Zij kunnen daarmee afdwalen van de islam en ook anderen laten afdwalen. Deze interpretatie is overigens gebaseerd op uitspraken van Saoedische geleerden, andere interpretaties zijn zeer goed mogelijk naar alle waarschijnlijkheid. Of er daadwerkelijk sprake is van verkettering (al dan niet indirect) durf ik niet zelf te zeggen (daarvoor heb ik te weinig kennis van de relevante geschriften). De aanval op Van Bommel is wel hard maar is niet helemaal afwijkend van Fawaz Jneid eerdere pleidooi dat mensen elkaar niet mogen verketteren. Die uitspraken zijn, voor zover ik ze ken, gedaan na de moord op Van Gogh waarbij hij en anderen probeerden duidelijk te maken dat jongeren de islamitische bronnen niet op eigen houtje moesten gaan interpreteren; iets wat in zijn ogen de jongeren van de hofstadgroep wel deden met alle gevolgen van dien. Dat kon gezien worden als een poging van Fawaz Jneid om zijn grip op de jongeren terug te krijgen. De aanwezigheid van salafi sites zorgt weliswaar voor een grote verspreiding van het salafi gedachtegoed, maar dergelijke kennis verspreid via internet is zeer moeilijk te beheersen. Er is geen controle op de interpretatie en praktisering ervan door jongeren. Door te stellen dat jongeren deskundige geleerden moesten raadplegen, werd geprobeerd die controle terug te winnen. Met deskundige geleerden bedoelt hij natuurlijk niet Van Bommel. Ook deze uithaal is daarom te zien als een manier om zijn autoriteit vast te houden. Hoewel ik zeker niet uitsluit dat hij oprecht verontwaardigd is over Van Bommel. Het lijkt mij daarom dat hij vooral Van Bommel uitsluit als imam (het stuk heet ook namaakimam) op basis van het feit dat hij of de religie niet begrijpt of wel kennis heeft over de religie maar deze niet begrijpt én verkeerd doorgeeft. Gezien het taalgebruik is het niet zo verwonderlijk dat zowel Van Bommel als Peters vinden dat Fawaz Jneid Van Bommel inderdaad direct verketterd. Dat sluit ik ook niet uit, maar we moeten een en ander ook zien in de bredere context. Een beschuldiging van blasfemie of het verketteren van bepaalde mensen is immers ook te bezien in termen van machtsverhoudingen; om de bestaande status quo te veranderen of juist te behouden.