Oorlogsmisdaden in Afghanistan?

Top row, left to right: Atiqullah, 15, Attahullah, 15, Ismael, 12, Matiullah, 16. Bottom row, left to right: Samiullah, 12, Rahimullah, 17, Sebhanullah, 17 and guest Samar Gul, 12 (Times Online)
Als bondgenoot van de VS is Nederland een belangrijke partner in Afghanistan. Voorlopig nog. Daar hebben we het genoeglijk over gehad. Wat in heel de discussie nog wel eens vergeten wordt is Afghanistan zelf. In het bijzonder de burgerslachtoffers. Over het algemeen worden burgerslachtoffers afgedaan als ‘collateral damage’ en ‘mistakes’. Alsof je per ongeluk burgers dood in een bombardement…je weet van tevoren dat het risico hoog is, dat risico neem je en zowel de Nederlanders als de Amerikanen maken dus bewust burgerslachtoffers. Maar goed er zit nog een verschil tussen dergelijke burgerslachtoffers en het standrechterlijk executeren van onschuldige burgers.
Op 26 december 2009 in de provincie Kunar, doodden de Amerikanen 8 studenten en een herdersjongen; allen geboeid. Volgens de Amerikanen en de NAVO maakten zij deel uit van een team van bommenmakers. Een bewering die slaafs is overgenomen door ondermeer CNN. Uit een verslag van Jerome Starkey blijkt echter iets anders. Hij sprak met de leraar van de studenten, andere dorpsbewoners en Afghaanse regeringsofficials. Daaruit blijkt dat het gaat om executie van kinderen die geboeid waren.
Op 24 februari jl. liet se NAVO weten dat de oorspronkelijke verklaring niet klopte en dat het inderdaad om een ‘civilian casualty incident’ ging. ISAF, waar Nederland ook deel vanuit maakt, liet eerder weten dat een strijdcommando was aangevallen en negen mensen gedood waren toen dat commando terugvuurde en dat diverse geweren, munitie en ammonium nitrate voor bommen was gevonden. Nu echter moesten ze toegeven dat ‘met de kennis van nu’ (ja echt waar) ‘het waarschijnlijk geen gerechtvaardigde aanval is geweest….We geloven nu niet dat we een belangrijke groep hebben opgerold’.
Nee dat lijkt me ook niet. Sterker nog, onder de Geneefse conventies is het een oorlogsmisdaad om gevangenen te executeren. Het is ook een oorlogsmisdaad om kinderen onder de 15 te doden; hier gaat het om onder meer om jongeren van 11, 12, 12 en 15 oud. Het is veelzeggend dat de verantwoordelijkheid bij ISAF wordt gelegd terwijl het naar alle waarschijnlijkheid gaat om Amerikanen en de ISAF alle betrokkenheid ontkent (niet dat het veel uitmaakt; het zijn allemaal bondgenoten van de VS binnen en buiten ISAF). ISAF zo is bekend gemaakt gaat een ‘briefing’ doen en verder onderzoek. Hoe staat het met de Nederlandse journalisten? Behalve de bewuste Britse journalist, één Amerikaanse journalist en een handvol Amerikaanse antropologen (via Twitter) heb ik er weinig over gehoord. Het bericht van Starkey is overgenomen op Ontdekislam.nl en Marokko.nl en daar is het totnutoe bij gebleven. Er is nog genoeg uit te zoeken; ooggetuigen in het dorp, militairen, enz. Waar is de kritische Nederlandse onderzoeksjournalist die dit gaat oppakken of zijn ze allemaal teveel ’embedded’?