Volkskrant – Evelien Tonkens: Weg met de wereldvreemde eenheidsworst die wetenschap heet
Weg met de wereldvreemde eenheidsworst die wetenschap heet – Opinie – de Volkskrant
Weg met de wereldvreemde eenheidsworst die wetenschap heet
Evelien Tonkens,Groepen die volledig naar binnen gekeerd zijn, ontwikkelen gemakkelijk eigen gektes. De eenzijdige nadruk op Engelstalige publicaties is zo’n gekte, die wetenschappers over zichzelf hebben afgeroepen.
[…]
Plukt de samenleving automatisch vruchten van wetenschappers die we hun gang laten gaan, zonder enige verantwoording naar buiten? Net als elders in de publieke sector is de huidige verantwoordingssystematiek gevaarlijk eenzijdig, tijdrovend, bureaucratisch, en leidt ze tot eenheidsworst.
Groepen die volledig naar binnen gekeerd zijn, ontwikkelen gemakkelijk eigen gektes. De eenzijdige nadruk op Engelstalige publicaties is zo’n gekte, die wetenschappers over zichzelf hebben afgeroepen. Alleen intern democratiseren en decentraliseren van universiteiten, zoals Lorenz e.a. bepleiten, is daarom onvoldoende.
De Amerikaanse socioloog Michael Burawoy, onlangs in Nederland (Kennis, 6 december) maakt een handzaam onderscheid tussen vier soorten wetenschappers. Er zijn professionele wetenschappers, die publiceren voor vakgenoten, zoals Koos en Marie. Er zijn kritische, die de uitgangspunten, methoden en gewoonten van hun vakgenoten bevragen. Die bijvoorbeeld het racisme van biologische theorieën bekritiseren.
[..] Wetenschappers moeten daarom ophouden elkaar om hun rolkeuze te verketteren. Niet alleen professionele wetenschappers moeten excellent kunnen scoren: elke rol heeft eigen vormen van excellentie.
[…]
Maar we mogen wel van wetenschappers eisen dat ze zich er minstens twee toeëigenen. Opdat [wetenschappers] ook iets teruggeven aan het Nederlands publiek via een Nederlandse krant of tijdschrift. Dus moeten die publicaties ook meetellen in de vermaledijde prestatielijstjes. Weg met de wereldvreemde eenheidsworst die nu wetenschap heet.