Avatar
STEM OP HET BESTE EN HET SLECHTSTE!
Avatar valt daar ook nog iets over te zeggen? Best wel, zelfs al heb ik het niet gezien. Waar gaat het over? Het gaat over mensen die op zoek zijn naar een waardevol mineraal op een andere planeet en daarvoor hun toevlucht nemen tot moorden en het deporteren van de inheemse bevolking, Na’vi. Die Na’vi zijn erg interessant. Ze dragen botten, huiden, beschilderingen, ze zijn schijnbaar erg spiritueel en sterk moreel ontwikkelde strijders met een sterke band met de natuur. Met andere woorden de typische ‘noble savage’. De link met kolonisatie ligt hier wel erg voor de hand. Mensen gebruiken technologie om hun geest in inheemse lichamen te gieten. Deze lichamen worden gebruikt om te infiltreren en vriendschappen te sluiten met de Na’vi om zo in de toekomst de mineralen veilig te stellen. De bedoeling is namelijk om de Na’vi ervan te overtuigen hun land op te geven. Dit mislukt echter dus mensen nemen het land met geweld in waarbij er ook enkele mensen de kant kiezen van de Na’vi.
Had ik al gezegd dat dit stuk hierboven een ‘major spoiler alert’ bevat? Maar goed. Heeft u last van een gigantisch schuldgevoel over de kolonisatie van verre oorden door Europeanen dan moet u deze film gaan zien. Heeft u vooral last van mensen met een dergelijk schuldgevoel dan kunt u de film ook rustig gaan kijken. Wat er namelijk gebeurt is dat dit een fictief verhaal is voor blanke Europeanen met een schuldgevoel dat uiteindelijk toch de superioriteit van blanke Europeanen bevestigt doordat de identificatie met diegenen die strijden aan de kant van de Na’vi vooral laat zien dat de echte blanke Europeaan toch eigenlijk een goed mens is. Eigenlijk nog beter dan de Na’vi zelf. De held Sully namelijk wordt uiteindelijk de chief en krijgt ook nog eens de mooiste vrouw terwijl alle Na’vi voor hem buigen. De slechte Europeanen in de film worden aan het einde verslagen (wees gerust) en Sully wordt dus één van de Na’vi. Hij keert daarmee terug naar iets authentieks (iets wat de Europeanen al lang kwijt zouden zijn), maar tegelijkertijd dus ook verheven boven die andere authentieke Na’vi. Iets soortgelijks gebeurde in Dances with Wolves en The Last Samurai. Het laat zien dat de nobele blanke Europeaan toch eigenlijk een diep respect had voor de nobele inboorling en we kunnen gemakshalve vergeten dat wij het zelf zijn die zowel het plaatje van de nobele blanke Europeaan als dat van de nobele inboorling hebben geconstrueerd. Uiteindelijk zijn het de blanken die een beeld van de nobele inboorling creeeren op basis van stereotypen van allerlei inheemse groepen variërend van de Maori tot de Indianen tot de Papoea’s, maar dan wel op een manier dat ze ook nog eens sexueel aantrekkelijk zijn. De centrale figuur in de film behoort ook niet tot de Na’vi maar tot de mensen; de film is een verhaal vanuit dat perspectief. Visueel is de film zeer vernieuwend denk ik, maar tegelijkertijd staat het ook in een lange oriëntalistische traditie; misschien dat deze combinatie wel het succes verklaard.
Het zal voor veel mensen een hele geruststellende film zijn. Het behandelt de klimaatproblematiek waardoor de connectie van de Na’vi met de natuur ook nog eens een Europees wetenschappelijke legitimatie krijgt (en pas dan geldig is natuurlijk). Het laat zien dat mensen zich moeten aanpassen ook in uiterlijk (maar niet innerlijk?). Het late de immorele kant van de mensheid zien, zonder dat bezoekers zich daar iets van aan hoeven te trekken want zij zullen zich vooral identificeren met de morele superioriteit van Sully cs. De film speelt zich heel comfortabel lekker ver weg (in tijd en geografische locatie) af met een mooie epische strijd en een love-story (natuurlijk krijgen ze elkaar). Met andere woorden, er zit voor iedereen wel wat in en is voor niemand echt te confronterend. Uitstekend geschikt voor de kerstdagen zou ik zeggen.
Veel kijkplezier.
afbeeldingen afkomstig van Corona Coming Attractions.
Ik vind dit een behoorlijk racistist geschreven artikel. Er wordt TE vaak gesproken over superieur Europeanen en blank dit en blank dat. Walgelijk!
Groeten van een neger die die zich eigenlijk veel beter voelt dan jij