Analyse van de Libische revolutie is vooral geen zaak voor prutsers
De opstanden in het Midden-Oosten spreken tot de verbeelding. Eén van de vragen is/was voortdurend of de opstanden zouden overslaan vanuit Tunesië en Egypte naar andere landen. Alsof revoluties zomaar even resoneren en pats boem het is overal raak en de ene na de andere revolutionaire groep kruipt uit zijn hol. Nee dus. Dat lijkt wel het geval te zijn met zelfbenoemde Midden-Oosten deskundigen. Ik ga heus niet op al die doemprofeten (want dat zijn het meestal) in, maar soms verschijnen er commentaren die zo stupide zijn, zo waanzinnig flauwekul, tsja dat ik er eigenlijk juist niet op zou moeten reageren. Maar ik doe het dan toch maar.
Rob van Kan is vertaler en woont in Italië. Dan weet u het wel. Een echte islam- en Midden-Oostendeskundige. Laat ik beginnen met de op één na meest verstandige zin in het stuk dat hij recent schreef (ik zal afsluiten met zijn allerverstandigste zin). Nou ja een deel van een zin: ‘We weten te weinig over de islam’. Gelukkig weet Rob van Kan het wel en hij weet dan ook dat we niet moeten ‘ingrijpen in die complexe wereld’. Waarom? Rob van Kan heeft een spectaculaire ontdekking gedaan. Hij heeft ontdekt dat de Libische opstandelingen door Al Qaeda gesteund worden. Of misschien zelfs wel Al Qaeda zijn. Hoe hij dat weet? Door één lichaamskenmerk, van één van de vermeende (!) leiders van de opstand. Eén lichaamskenmerk mensen. Geen statement van Al Qaeda of de opstandelingen die zich wentelen in islamistische retoriek, geen bewijzen van wapenleveranties, geen enkel signaal van de gebruikelijke Al Qaeda tactieken, geen enkele Al Qaeda strijder, geen enkele waarschuwing van de CIA of Europese veiligheidsdiensten. Nee, een lichaamskenmerk. Eén. Van een man. Eén.
En welk kenmerk dan wel? De zebibah. Een lichaamskenmerk die sommige moslims krijgen naar eigen zeggen krijgen vanwege het vele bidden: een donkere plek op het voorhoofd doordat men het voorhoofd tegen de grond drukt tijdens het islamitische gebed. Zij worden gezien als tekenen van vroomheid, maar ook wel minder positief gezien als een teken van overdreven vertoon mede als gevolg van een onderlinge vroomheidscompetitie. Midden-Oosten deskundige weet dat je zo’n plek niet krijgt van het bidden, maar dat je die expres zou moeten maken. En het zijn beroemde mensen die het hebben hoor, zo weet hij. Mohammed Badie, leider van de Moslimbroederschap en…Ayman Al Zawahiri de nummer twee van Al Qaeda. En toen hij dezelfde plek zag op het voorhoofd van alle opstandelingenleiders in Libië was natuurlijk één en één twee. Oh nee, wacht, niet alle leiders, slechts één: Abdel-Jalil. Om er even zeker van te zijn dat hij het bij het rechte eind had heeft hij het nog even opgezocht in Wikipedia, Encyclopedia of Islam en alle andere gezaghebbende bronnen. Om vervolgens iets te vinden bij Salman Rushdie:
“Also present was the town postman, Muhammad Ibadalla, who bore upon his forehead the gatta or permanent bruise which revealed him to be a religious fanatic who pressed brow to prayer-mat on at least five occasions per diem, and probably at the sixth, optional time as well.” (Salman Rushdie, Shame, 1983, p. 41-42)
Natuurlijk, dit magisch-realistisch fictie werkje van Rushdie is de bron waarin je al deze informatie kunt vinden. Mooi boek hoor daar niet van, maar heus, iemand met een gebedsplek is nog geen fanaticus, net zoals een vrome gelovige nog geen fanaticus hoeft te zijn. Vijf keer per dag bidden is gewoon een islamitisch voorschrift. Ook al krijg je misschien daar niet zo’n plek van en moet je daar wat extra’s voor doen, dat is nog geen teken van fanatisme, maar gewoon iemand die zijn vroomheid wil laten zien. Midden-Oosten deskundige Van Kan gaat echter nog een stapje verder en maakt dus de volgende redenering: vroom = religieus fanatisme = fundamentalisme. Een al lang gelogenstrafte redenering die je hoogstens nog in kroegen tegenkomt en bij Hans Jansen. Vroomheid is een toewijding om je leven zoveel mogelijk te leiden op de manier waarvan jij denkt dat hogere machten het willen (of wil, in geval van God). Religieus fanatisme is op een extreme manier je interpretatie van de religie volgen; over het algemeen ook politiek gericht. Daarmee kan het fundamentalisme zijn, maar gezien het feit dat deze deskundige naar Al Qaeda verwijst wordt hier ook geweld bedoeld. Geen van de drie verschijningsvormen van religiositeit hoeven iets te maken te hebben met geweld. Maar toeval bestaat niet volgens de broer van Rob van Kan. En dus vindt Rob van Kan dat ook. Temeer nog omdat, in de logica van deze deskundige, de regimes in Tunesië, Egypte, Syrië en Libië seculier van aard zijn. Tsja dan moeten er zich onder de opstandelingen wel, ja wat eigenlijk bevinden? Gelovigen? Ook seculiere mensen kunnen gelovig zijn en gelovigen kunnen seculier zijn. Hij bedoelt, gezien de rest van het stuk, natuurlijk Al Qaeda. Ja ja, dus als het om islam gaat is volgens Van Kan de keuze tussen seculier of Al Qaeda?
Kijk dat deze vertaler zijn onzin spuit op zijn eigen weblog moet hij zelf weten. Nou ja eigenlijk ook niet maar vooruit het is zijn persoonlijke pagina. Maar dat een blad als HP/De Tijd dit gewoon overneemt is toch wel te zot voor woorden. En dat geldt ook voor Sargasso dat zich graag als kwaliteitsweblog presenteert. Kan ik dan met de logica van Rob van Kan ook een artikel schrijven voor HP/De Tijd over de inval in Libië? Wist u dat Mark Rutte een bril draagt? Net als voormalig president Bush? En dat een bril helemaal niet nodig is in een tijd van contactlenzen? En dat volgens politiek deskundige Glamourista de bril wordt gebruikt om een ‘intelligente look’ te krijgen? Men wil zich dus beter voordoen, voelt zich superieur. Het Westen is zo superieur en vreedzaam in de logica van Van Kan dat ze niet zullen ingrijpen in Libië. Temeer omdat Europa en de VS bij de vorige regimes ook niet ingrepen tijdens de onlusten. En er is dus nu ook geen actie tegen Libië ? Nee mensen er is geen no-fly zone, de Fransen zijn niet actief, onze soldaten zijn daar ook nooit geweest. U vergist zich want Rutte draagt een bril. Volgens de Rob-van-Kan-logica dan.
U vraagt zich misschien af: hadden Rob van Kan en HP/De Tijd niet even wat feiten kunnen checken? Dan had hij ook wel kunnen zien dat met name de regio van Benghazi volgens sommigen wel het gevaar van (religieus en/of politiek) extremisme zou kunnen herbergen, maar dat moeten we ook niet overdrijven. Extremisme of niet, daar heeft geen gebedsplek op het voorhoofd iets mee te maken. Misschien vind je het aanstellerij, ‘slechts’ uiterlijk vertoon of geloofswaanzin, maar extremisme is het niet. Nee, dat laten we allemaal achterwege. We gaan ook niet even langs. Bij deskundigen. Bij moslims. Gewoon, om even te vragen waarom die moslims in het Midden-Oosten toch zo slecht luisteren naar de deskundige analyses van deskundigen als dr. Rob van K(lav)an. Ook daar heeft deze deskundige een antwoord op:
De Libische revolutie is vooral een fundi-zaak – HP/De Tijd
Misschien denkt u nog dat ik gek ben. Zou kunnen, sluit ik niet uit
Ik weet het wel zeker, en met hem HP/De Tijd en Sargasso die eigenlijk dit stuk zouden moeten rectificeren.
Wilt u iets meer weten over de zebibah, lees dan dit stuk in de New York Times: Fashion and Faith Meet: on the Forheads of the Pious. Verder ben ik de beroerdste niet, dus ik heb de rectificatie die HP/De Tijd en Rob van Kan kunnen plaatsen alvast gemaakt. Het voorstel is dit:
RECTIFICATIE
Sargasso en HP/De Tijd van 29 maart publiceerden een artikel geschreven door Rob van Kan met de titel “De Libische revolutie is vooral een fundi-zaak”. Daarin werd ten onrechte gemeld dat de opstandelingen in Libië Al Qaeda aanhangers zijn en dat mensen met een gebedsplek op het voorhoofd Al Qaeda aanhangers zijn. Het artikel was prutswerk, gebaseerd op onjuiste weergave van de feiten en ondeugdelijke argumentatie. Het op de zebibah gebaseerde verband tussen Al Qaeda en de Libische opstandelingen is daarmee onjuist. Bovendien hebben wij geen hoor en wederhoor gepleegd en ook geen deugdelijke bronnen geraadpleegd. Het spijt ons, wij zijn een beetje dom geweest.
Hoofdredactie HP/De Tijd, Weblog Sargasso en Rob van K(lav)an
Want allemaal mooi en aardig mensen, het gaat natuurlijk ergens over daar in het Midden-Oosten. Bekijkt u even de volgende hommage aan Mohammed Bouazizi, die gisteren 27 jaar geworden zou zijn.
Hydra Mohamed Bouazizi_0001 door mcpalestine
“Het op de zebibah gebaseerde verband tussen Al Qaeda en de Libische opstandelingen is daarmee onjuist.”
Over het stuk uit de Pakobserver, prominent gelinkt in de eerste alinea, zullen we dan maar zwijgen? Ik suggereer namelijk geen verband tussen AQ en de opstandelingen. Dat doet Abdel-Hakim al-Hasidi:
“Abdel-Hakim al-Hasidi, the Libyan rebel leader, has said jihadists who fought against allied troops in Iraq are on the front lines of the battle against Muammar Gaddafi’s regime.”
(http://pakobserver.net/detailnews.asp?id=83481)
Dat nu was aanleiding voor mij om over de gatta of zebibah te beginnen die me al eerder was opgevallen. Ik geloof toch werkelijk niet dat wij om een volk te bevrijden ons met “vrome” types moeten inlaten. De eerste vrome figuur die een volk bevrijd heeft, moet nog geboren worden.