Islam in Europa A – 1 Introductie

Met ingang van dit studiejaar zal ik materiaal van enkele cursussen die ik geef online zetten. Om te beginnen de cursussen Islam en Europa die ik geef, simpelweg omdat dit de cursussen zijn die ik alleen geef, dit mijn specialisme is en ik drie keer een cursus met deze titel geef waardoor ik een en ander overlappend maar ook verschillend kan bespreken. We beginnen met de eerste bachelorcursus die ik komend semester geef. Voor deze cursus vervang ik een collega op tijdelijke basis en ik sluit nauw aan bij de cursus zoals hij die opgezet had.

De studie van islam en Europa
De manier waarop moslims worden opgenomen in de Europese samenlevingen vormt een van de meest urgente kwesties van deze tijd. De komst van moslims naar de verschillende Europese landen heeft tot kwesties en debatten geleid die de kernwaarden van de samenleving raken. Hoe wordt in verschillende Europese landen op deze problematiek gereageerd? Is de islam te verenigen met het Europese secularisme? Is het denkbaar dat er een Europese islam ontstaat? Maar ook, hoe verhouden deze vragen zich tot het historische proces van racialisering van moslims in de Europese context? Hoe kunnen deze vragen vanuit een wetenschappelijk perspectief worden gezien?

Deze cursus richt zich op de manier waarop de islam zich in het verleden en heden heeft gemanifesteerd/ manifesteert en de debatten die hierover zijn en worden gevoerd. Naast de geschiedenis van moslims in Europa en de Europese relaties met de islam, zullen uiteenlopende thema’s aan de orde komen die betrekking op migratie, moslims in de seculiere samenleving, islam en overheidsbeleid, culturele spanningen, de toepassing van islamitisch recht, islamitische stromingen, islamitisch feminisme, racisme, enz. Er zal ruim aandacht worden besteed aan de manier waarop deze thema’s zich in de actualiteit (media en politiek) voordoen.

Leerdoelen

De student zal inzicht hebben in de problematiek van de integratie van moslims in de Europese samenlevingen en de daarover gevoerde debatten, en zelfstandig bronnen hierover kunnen verzamelen en verwerken. Hij/ zij zal mondeling en schriftelijk verslag kunnen doen van vragen die hierop betrekking hebben en aan actuele debatten kunnen deelnemen. Hij/ zij zal een wetenschappelijk perspectief op de betreffende problematiek hebben en in staat zijn bronnen en kritisch te beoordelen.
4. Toetsing
a. toetsvormen

Er is een aanwezigheidsverplichting: een student mag maximaal twee colleges missen. Ingeval van overschrijding zijn alternatieve opdrachten mogelijk.

Toetsing

– Elke student word geacht bij minimaal 8 colleges vooraf twee discussievragen of stellingen in te sturen die betrekking hebben op de bestuderen stof voor het betreffende college. De vragen worden ingestuurd via Assignments.

– De studenten zullen in groepen werken aan thematische ‘dossiers’ waarin materiaal over bepaalde onderwerpen wordt verzameld. In het eerste deel van de cursus zal per groep hierover een korte presentatie worden gegeven, waarbij drie relevante websites worden besproken. Een dossier heeft een thematische vraag als uitgangspunt en bevat besprekingen van relevante artikelen en websites en visueel materiaal (fragmenten uit documentaires of discussies, afbeeldingen etc.). De thema’s zijn: 1. De Europese moskee; 2. Islam en overheid; 3. Islamitisch feminisme in Europa; 4. Shari’a in Europa; 5. Islamitische verzetsbewegingen tegen het Europese kolonialisme; 6. Salafisme, 7. Moslims en de media; 8. Islam, radicalisering en integratie in … (land); 9. Islamofobie, racisme en racialisering; 10) islam en activisme in Europa; 11) islamitische minderheden (religieus, etnisch, seksueel).

– In de tweede helft van de cursus zullen de groepen een uitgebreidere presentatie houden over hun dossier: hierin moeten aan de orde komen: een overzicht van het verzamelde materiaal; de formulering van een aantal stellingen en vragen m.b.t. het betreffende onderwerp; een weergave van het wetenschappelijke/ maatschappelijke debat over het onderwerp; en een onderbouwde respons op de uitgangsvraag. Het dossier wordt visueel gepresenteerd op de groepspagina in Canvas. (Let op: op deze pagina kan niet door twee personen tegelijk worden gewerkt; dus hetzij om beurten, hetzij allemaal gezamenlijk).

– Aan het eind van de cursus zal elke student individueel een essay schrijven over een vraag die betrekking heeft op het dossier-onderwerp van zijn/ haar groep. De lengte van het essay bedraagt 2000 woorden. Er kan gebruik worden gemaakt van het in het dossier verzamelde materiaal. Het essay bevat: een inleiding; onderzoeksvraag; overzicht van standpunten; bespreking van standpunten; conclusie; verwijzingen naar bronnenmateriaal; bronnenlijst. Het essay moet worden ingeleverd via TurnItIn.

Opbouw van de cursus
Introductie
I. 12-9: Inleiding: Wat is islam? Wat is Europa?

In vogelvlucht

II. 26-9: Europa en de islam: voor de moderne tijd.

III. 3-10: Europa en de islam: de (vroeg-) moderne tijd.

Seculier-religieuze arrangementen en praktijken

IV. 10-10: Seculiere diversiteit en multiculturalisme

V. 17-10: Overheid, integratie en radicalisering.

VI. 24-10: Islamitisch-seculiere infrastructuur.

VII. 31-10: Islam en recht

Variaties en minderheden

VIII. 7-11: Variaties van de Europese islam

14-11 t/m 28-11: geen college

IX. 5-12: Gender en islam in de seculiere samenleving.

X. 12-12: Cultuur en media

Naar een kritische blik

XI. 17-12: Perspectieven