De Gelderse moskee die er geen was en er nu ook niet komt
In 2017 was er een interessant plan: een nieuwe moskee verbonden met de geschiedenis van de Nederlandse samenleving, in het bijzonder die van de expats uit Turkije en Marokko (meestal gastarbeiders genoemd).
Maar zoals dat gaat, was er gelijk ‘ophef’. Allereerst natuurlijk vanuit de Gelderse PVV. De PVV vond het een “onbegrijpelijk” initiatief en had het gelijk over “islamisering” en de moskee als:
“Een symbool van een ideologie die onverdraagzaamheid naar joden, christenen en de rest van de ongelovigen uitdraagt.”
Enkele jaren later, in het provinciale verkiezingsprogramma, stelde de PVV:
“Er is maar plaats voor één cultuur in Gelderland en dat is de Nederlandse cultuur. Dus een Gelderse samenleving en geen multiculturele samenleving. In stand houden van enkel Gelderse historische gebouwen. Kerken vallen onder de Gelderse cultuur en dienen nooit de functie te krijgen van een islamitische gebedsruimte. Dus zeker geen moskee…”
We zien hier hoe de regionale PVV een homogeen ideaalbeeld schetst van de Nederlandse cultuur die ook Gelders is en daar islam en haar instituties en symbolen tegenover zet. Daarmee (en door de islam als ideologie te betitelen) schept de PVV een beeld van ongelijke grootheden om zo moslims en hun instituties anders te kunnen behandelen. Immers, de islam is anders dus zijn islamitische instituties anders en dan is het ook geen discriminatie want het zijn geen gelijke gevallen.
Daarmee gaat de PVV volledig voorbij (of zelfs in tegen) de burgerlijke vrijheden voor alle burgers die immers voor iedereen gelijk geregeld zijn voor de wet ongeacht afkomst, religie, kleur, enzovoorts.
Het bijzondere hier was dat het niet gaat om een echte moskee, maar om eentje in het Openluchtmuseum in Gelderland. De bedoeling van het museum was om een naoorlogs stadswijkje neer te zetten met, naast de reeds aanwezige Rietveld-bungalow en de Nunspeetse stacaravan, onder andere doorzonwoningen, portiekflat, wasserette, videotheek, sigarenboer en woonboot. En een moskee dus. Het Openluchtmuseum stelde daarover:
‘We willen de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog presenteren. De stedenbouw in de naoorlogse periode. Een moskee past daarin, met de gastarbeiders die naar Nederland kwamen’
Let wel, het gaat dus niet om een moskee die daadwerkelijk als gebedsruimte gebruikt zou worden, hoewel ik niet weet of die mogelijkheid er zou zijn. Niettemin, voor de PVV was het dus een reden om te spreken over islamisering en voor het Openluchtmuseum om dat weer te ontkennen (fascinerend hoe snel je verknoopt kunt raken in de termen van een debat; een museum dat een uitspraak doet over islamisering?). Interessant was de speculatie of de Yunus Emre moskee (ook wel Witte Moskee genoemd) in Almelo (één van de oudste moskeeën en gedeeltelijk gefinancierd door de Nederlandse overheid en textielfabrikant Ten Cate in 1974) op die plek zou kunnen komen.
Maar jammer genoeg gaat het niet door.
Mocht u nu denken, zie je nou wel de PVV voert vooral een symbolische strijd en niet tegen mensen, denk dan nog even na. Immers, dit tweette de PVV Gelderland na het bekend worden van het nieuws dat de moskee in het Openluchtmuseum niet doorging:
Geen moskee in Openluchtmuseum, streep door plannen.
Nu nog de rest van Nederland! @PSprovGld https://t.co/wmql5o2Ej4 #omroepgelderland— Marjolein Faber (@pvvfaber) August 25, 2021
Met andere woorden, de symbolische strijd van de PVV staat uiteindelijk in het teken van het ontnemen van burgerlijke rechten en vrijheden van moslims. Het gaat er ook niet om of een moskee écht geen Nederlands erfgoed is, maar het gaat erom dat de PVV dat voor elkaar probeert te krijgen en probeert op te leggen hoe de Nederlandse cultuur eruit zou moeten zien en wat dat is. Daarmee staat ze niet alleen, ook extremistische clubs als Pegida streven hiernaar en het gaat om een manier van denken die breder is dan alleen radicaal-rechts en extreemrechts. De tijd dat we racisme alleen nog maar in een Openluchtmuseum zien, is nog verder weg dan een moskee aldaar.
