C L O S E R

Portie Burgerschap 2: Respect!

Posted on January 11th, 2010 by martijn.
Categories: Burgerschapserie 2010.

Van de burgerschapskalender:

“Respect? Daar wordt ongelofelijk veel over gesproken. Het woord komt me de neus uit. Stoppen met dat woord uit te spreken, maar gewoon doen. Niet alleen zeggen, maar ook werkelijk laten zien. En niet alleen voor
mensen, maar ook voor het milieu en alles om je heen”, aldus een deelnemer aan de discussiebijeenkomst in
Nieuwegein.

Er zijn meer mensen die dit de strot uitkomt. Om precies dezelfde reden als de deelnemer vermelde, maar ook omdat het een beetje een leeg begrip lijkt te zijn. Respect is te zien als een aspect van een cultureel repertoire van mensen en wordt ook beinvloed door dat cultureel repertoire. Dat zien we vooral als we kijken naar de grenzen van respect. Verdient iedereen respect? Per definitie om het een mens is? Kunnen we respect ook claimen om het eigen gezag te versterken? Of claimen we respect om een eigen persoonlijke ruimte te scheppen die vooral bedoeld is om te zorgen dat anderen ons met rust laten? Wat is dan de relatie met tolerantie? Moeten we respect hebben voor alle religieuze en culturele uitingen?

De overheid vindt het schijnbaar noodzakelijk om respect te stimuleren. Dat zou betekenen dat er mensen in de samenleving zijn die alle respect voor anderen en de basiswaarden van de samenleving ontberen. Dat is bijvoorbeeld te zien wanneer mensen de politie en hulpverleners aanvallen. De straffen daarvoor worden dan ook hoger; vanuit de gedachte dat dit zeer specifieke beroepen zijn die extra bescherming nodig hebben. Hetgeen uiteindelijk toch vooral een poging van de staat is om te controle over haar burgers te krijgen. In die zin kunnen we ons ook afvragen of de nadruk op respect niet vooral een poging is om gedisciplineerde burgers te scheppen.

Net als met veel dingen is het volkomen onduidelijk hoe je respect in de praktijk moet brengen op enkele elementaire omgangsvormen na. Wat respect is, maar nog meer wie dat bepaalt, wordt vooral duidelijk wanneer bepaalde grenzen worden overschreden. Bijvoorbeeld wanneer vrouwen met niqab over straat lopen of wanneer mensen weigeren handen te schudden. Voor de één is het gebrek aan respect voor mensen en voor de Nederlandse cultuur. Voor de ander is het juist een uiting van respect voor God en de ander. Wie bepaalt nu wat de doorslag geeft? Met andere woorden, hoe zit het met macht en respect? Zo’n vraag kunnen we nog wel vaker stellen met betrekking tot de kalender, want die geeft toch een beeld van een samenleving waar macht er niet toe doet.

0 comments.