Religie en het publieke domein

Posted on April 3rd, 2009 by martijn.
Categories: ISIM/RU Research, Public Islam, Religion Other, Religious and Political Radicalization, Young Muslims.

Afgelopen week werd het rapport religie en het publieke domein gepresenteerd. Dit rapport, samengesteld door het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP) en het Ministerie van Binnenlandse Zaken, heeft als doel de juridische grenzen van de scheiding kerk-staat weer te geven en roept in feite gemeenten op hier pragmatisch mee om te gaan:

Gemeenten en rijksoverheid hebben dagelijks te maken met religie. Via individuele burgers of viareligieuze organisaties, in het kader van subsidieaanvragen of maatregelen tegen radicalisering. Religie is een maatschappelijk feit waar de overheid niet omheen kan. Dat leidt soms tot complicaties.
Van overheden wordt aan de ene kant verwacht dat zij zich, vanwege de godsdienstvrijheid en het beginsel van de scheiding van kerk en staat, niet met de inhoud van religie inlaten. Aan de andere kant kunnen juist de mogelijkheid tot het belijden van godsdienst of belangen van participatie en integratie vragen om een nauwere samenwerking met religieuze organisaties. In de afgelopen jarenheeft de discussie over dit spanningsveld een nieuw hoogtepunt bereikt. In 2004 gaf de kabinetsnota ‘Grondrechten in een pluriforme samenleving’ al een uiteenzetting van de inhoud van het beginsel van de scheiding van kerk en staat en spanningen tussen grondrechten.[1] De WRR-studies ‘Dynamiek in islamitisch activisme’ en ‘Geloven in het publieke domein’ hebben beide betrekking op verschillende facetten van dit vraagstuk. Ook een veelvoud aan Kamervragen had in de afgelopen jaren betrekking op de grenzen van de scheiding van kerk en staat.
Er blijkt in de praktijk veel onzekerheid te zijn over de manier waarop relaties tussen lokale overheden en religie moeten worden vormgegeven. Gemeenten geven vaak aan te willen samenwerken met maatschappelijke en religieuze organisaties, maar zijn terughoudend vanwege een mogelijke inbreuk op de scheiding van kerk en staat. Andere gemeenten sluiten elk contact met religieuze organisaties met een beroep op dit beginsel uit.
Dat is reden voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) om te komen tot de uitgave van dit “Tweeluik Religie en Publiek Domein: handvatten voor gemeenten”.[2] Hiermee wordt beoogd gemeenten in staat te stellen beter te kunnen beoordelen wanneer sprake is van een inbreuk op het beginsel van de scheiding van kerk en staat.
Dit eerste deel van het tweeluik beoogt de juridische grenzen – en daarmee ook de ruimte voor afweging – zo duidelijk mogelijk weer te geven. Voor veel concrete vragen zal geen pasklaar antwoord worden geboden: de meeste situaties waarbij godsdienstvrijheid in het geding is, vragen om een bijzondere en zorgvuldige weging van belangen. Daar past ook een pragmatische benadering bij. Het zou niet binnen de uitwerking van de scheiding van kerk en staat, alsmede de autonomie van gemeenten, passen, wanneer van rijkswege zou worden geprobeerd daarvoor één strikt format op te leggen. Dit tweeluik kan wél helpen om een duidelijk kader te stellen, waarbinnen een dergelijke afweging moet plaatsvinden.

Ik heb hier al eerder over islam en het publieke domein geschreven en ook in het tijdschrift Pedagogiek is een vergelijkbaar issue aan bod gekomen: de moskee als partner in het onderwijs met mijn Goudse onderzoek als uitgangspunt. Zowel in politiek als in kranten is het een hot item. Ik heb het stuk nog niet helemaal kunnen lezen, maar enkele dingen vallen op:

  1. De scheiding kerk-staat kan pragmatisch worden aangepast als middel om radicalisering te gaan:

    In principe mag de overheid geen inhoudelijke informatie over welke religie dan ook verspreiden. Maar om een tegenwicht te bieden aan radicale internetbronnen en om een pluriform aanbod te garanderen kan een gemeente ervoor kiezen een dergelijk project toch te ondersteunen. Op dat moment geeft de overheid wel een platform aan een bepaalde geloofsrichting en dat kan geïnterpreteerd worden als het zich (positief) uitspreken over die geloofsrichting. Men kan deze beslissing evenwel ook zien als een vorm van “compenserende neutraliteit”, wat zou betekenen dat de gemeente een dergelijk project kan steunen op voorwaarde dat de besluitvorming volledig transparant verloopt en geen onderdeel is van het reguliere beleid. De gemeenteraad zal hier moeten beslissen.

    Dat blijft toch een vreemde opvatting over radicale internetbronnen. Het is niet zo dat er op internet niks anders te vinden is dan radicaal spul, daar hoef je niet eens heel goed voor te zoeken. Met andere woorden, een pluriform religieus aanbod hoeft niet slecht te zijn maar maak je geen illusies als het gaat om het tegengaan van radicalisering. Daarbij kun je je dus ook afvragen of het hele pleidooi voor een pragmatische omgang met religie in het publieke domein, niet vooral is veroorzaakt door een enorme verlegenheid om om te gaan met radicalisering en radicale uitingen in het publieke domein.

  2. Bovenstaande fragment is de enige verwijzing in het gehele rapport naar internet. De terugkeer van religie echter, zoals vaak naar voren gebracht, lijkt mij echter helemaal niet zo’n grote terugkeer te zijn (als het al ooit weg is geweest), maar vooral een toenemend belang van gemedialiseerde religie: dus de representatie van religie via allerlei media. Internet is tegelijkertijd een semi-publiek/semi-privé domein en een dergelijke medialisering heeft gevolgen voor de scheiding tussen seculier en religie, religie en het publieke domein.
  3. Opmerkelijk bij het congres was verder de samenstelling van de sprekerslijst. Deze hadden vrijwel allemaal op de één of andere manier te maken met religie zoals ook opgemerkt door PvdA-ster Marry Dijkshoorn op haar blog. Dat mag vreemd genoemd worden, immers ook clubs als humanisten en zo zouden hier graag over mee praten. Daarbij komt nog dat de zichtbaarheid van religie in het publieke domein (zie ook bij Remmelt Meijer over ‘New Calvinism‘ volgens Time één van de ‘Ten ideas changing the world right now’ ook tegenreacties oproept van seculiere/atheïstische kant zoals de buscampagnes in Engeland hebben laten zien. Hoe bezien we dergelijke campagnes eigenlijk in het licht van de scheiding religie en staat?
  4. Veel aandacht is er voor handreikingen voor gemeenten, maar weinig voor religieuze organisaties zo lijkt het. Een samenwerking tussen een religieuze organisatie en de overheid is iets anders dan tussen een commerciële organisatie en de overheid of tussen een semi-publieke instelling en de overheid. Dit vergt aanpassingen vanuit de overheid (genoeg aandacht daarvoor dus), maar ook aanpassingen van de religieuze organisaties (geen aandacht daarvoor).
  5. Er lijkt een verschil van omgang te zijn vanuit de overheid met klassieke religieuze instituties zoals de protestantse en katholieke kerk of het Leger des Heils (zo goed als onomstreden) en nieuwe religieuze verbanden zoals Youth for Christ en de Salafi beweging. De eerste instituties hebben zich zo goed als ingepast in het seculiere kader dat de staat aangeeft, de tweede niet of veel minder of op een manier die nieuwe controverses oproept. Hier is nauwelijks aandacht voor. Dit is wel belangrijk, want een deel van die voorgestane pragmatische aanpak richt zich op activiteiten voor jongeren; nou net iets waar die tweede groep clubs veel beter in zijn.

Tot zover wat puntjes dus. De discussie zal nog wel voortduren, dus wordt vervolgd.

0 comments.

This week's hype: Dutch citizenship only for babies

Posted on April 3rd, 2009 by martijn.
Categories: Multiculti Issues.

Besides the Afghanistan conference this week in The Hague and the economic crisis, one of the most discussed issues this week is about citizenshhip for babies. What’s the matter? Well the problem is that if parents register their newborn babies they cannot choose what citizenship the baby gets. Over the last week two cases appeared. One in which children of a Moroccan mother do not only get Dutch citizenship but also Moroccan, whether the parents want to or not (and they did not want that). The second case got the most attention. In this a boy with a nice ‘Dutch’ name Friso got Turkish citizenship causing great dismay with his parents Suzan and Vincent van Saase (also nice ‘Dutch’ names). This happened because the mother Suzan has a Turkish father and a Dutch mother.
Several bloggers responded: Ger Blog: Citizenship issue is a human rights issue, MP Paul de Krom blogged about his appearance on tv in a talk show that also featured the Van Saase couple, and stated that according to him it is unacceptable that there are 17 countries in the world that make it impossible for their subjects to give up their citizenship and that the Dutch authorities comply to that policy. Weblog Geen Commentaar (calling it earlier shameful pampering by public servants) quoted Christian Democrat MP Sterk who stated that not the public servants are responsible for the double citizenship for the children , but their parents. She stated this during the debate in the parliament about the issue; the social-democrats (PvdA), the socialists (SP) and the conservative liberals (VVD) agreed with her while Geert Wilders stated to be against the ban on registration (as proposed) because ‘it is important to recognize the issue of double citizenship’. This seems to be sort of opportunistic, you do not want people to get rid of their double citizenship, so you can problematize it..something that is recognized by others such as Cindy Schneider as well.Weblog Boilingpoints asks questions about the public servants such as their citizenship and state that although your child is white and has 100% Dutch blood in its vains, the traitors at city hall find a way to give your child a foreign citizenship. Paul Lieben at Elsevier magazine calls people to cancel their Dutch citizenship as a form of protest and links the issue to other unwelcomed issues pertaining to double citizenship. According to Verdekkeme the Netherlands imposes the second (meaning non-Dutch) citizenship and links it to integration. Medicalfacts warns parents to pay attention their child gets the right citizenship(s).

So why calling this serious issue a hype?

  1. The issue has been on the agenda several years ago already. On December 2004 (!) TV columnist (and now minister of Education!) Plasterk already pointed to the hypocrisy of asking migrants to have only one citizenship but at the same time imposing dual citizenship and follow foreign requirements about the names of the babies.
  2. Also the same practice has been revealed here as early as 2007 during the debate about the dual citizenship of the secretary’s of state Albayrak and Aboutaleb. According to me then it was also strange to request them to denounce their Turkish and Moroccan citizenship while at the same time force Moroccan migrants to register their children as Moroccan. At that time I compared it to the racist one-drop rule whereby a Dutch mother can have a Moroccan child, but a Moroccan mother cannot have a Dutch child.

So why the hype now? Two wild guesses:

  1. The cases of 2004 were about children with both parents coming from Morocco. The most cited case now is about two parents with nice ‘Dutch’ names and ‘Dutch looks’. The other case is about a mixed couple. And although there are 16 other countries with the same policy as Morocco making it impossible to losing ones citizenship (such as Algeria, Bangladesh, Costa Rica, Ecuador, Egypt (not entirely impossible) Greece, Iran (in some cases), Libya, Mexico, Nauru, Nicaragua, Saudi Arabia (not entirely impossible) Syria, Tunisia, Uruquay,Yemen) they are not mentioned. You decide what this means.
  2. The cases of 2004 were talked about during the debates about dual citizenship; it was probably not very convenient then to expose the role of the Dutch authorities in imposing dual citizenship.

Other reasons for why all the fuss is a hype is because the matter is more complicated than appears in most statements and reports:

  1. The case about the child that got Moroccan citizenship could happen because of a change in the family law in Morocco resulting that citizenship does not follow only male lineage but also female. This strenghtens the position of Moroccan women.
  2. Moroccan (and other rules) have to applied in the Netherlands according international private law agreements. Moroccan family law (and that of other countries) is applied in the Netherlands as long as it is not at odds with Dutch law. NRC weblogs makes this clear and refers to an interesting article with Leila Jordens-Cotran who did a PhD on Moroccan family law.
  3. PhD student Jan Jaap at his blog refers to the whole issue of the role of the public servants. These people do what they do because they have to. Period. According to him it is not up to the parents, that would actually amount to fraud and can cause problems for example when little Friso wants to travel to Istanbul with a Dutch passport while, according to Turkey, he has Turkish citizenship. Moreover as Jan Jaap makes clear many countries such as Israel and the United States require people with dual citizenship to use their ‘own’ (read citizenship by birth) passport to travel into and out of the country.
  4. The whole issue about dual citizenship maybe not only not up to the parents at all but also not only to the Netherlands. More and countries, although reluctantly, approve of dual citizenship because of increasing pressures to nationalized forms of citizenship caused by globalization as Saskia Sassen argues.

And yes, again some serious and difficult multiculti issue is being abused for political gain.

1 comment.

This week’s hype: Dutch citizenship only for babies

Posted on April 3rd, 2009 by martijn.
Categories: Multiculti Issues.

Besides the Afghanistan conference this week in The Hague and the economic crisis, one of the most discussed issues this week is about citizenshhip for babies. What’s the matter? Well the problem is that if parents register their newborn babies they cannot choose what citizenship the baby gets. Over the last week two cases appeared. One in which children of a Moroccan mother do not only get Dutch citizenship but also Moroccan, whether the parents want to or not (and they did not want that). The second case got the most attention. In this a boy with a nice ‘Dutch’ name Friso got Turkish citizenship causing great dismay with his parents Suzan and Vincent van Saase (also nice ‘Dutch’ names). This happened because the mother Suzan has a Turkish father and a Dutch mother.
Several bloggers responded: Ger Blog: Citizenship issue is a human rights issue, MP Paul de Krom blogged about his appearance on tv in a talk show that also featured the Van Saase couple, and stated that according to him it is unacceptable that there are 17 countries in the world that make it impossible for their subjects to give up their citizenship and that the Dutch authorities comply to that policy. Weblog Geen Commentaar (calling it earlier shameful pampering by public servants) quoted Christian Democrat MP Sterk who stated that not the public servants are responsible for the double citizenship for the children , but their parents. She stated this during the debate in the parliament about the issue; the social-democrats (PvdA), the socialists (SP) and the conservative liberals (VVD) agreed with her while Geert Wilders stated to be against the ban on registration (as proposed) because ‘it is important to recognize the issue of double citizenship’. This seems to be sort of opportunistic, you do not want people to get rid of their double citizenship, so you can problematize it..something that is recognized by others such as Cindy Schneider as well.Weblog Boilingpoints asks questions about the public servants such as their citizenship and state that although your child is white and has 100% Dutch blood in its vains, the traitors at city hall find a way to give your child a foreign citizenship. Paul Lieben at Elsevier magazine calls people to cancel their Dutch citizenship as a form of protest and links the issue to other unwelcomed issues pertaining to double citizenship. According to Verdekkeme the Netherlands imposes the second (meaning non-Dutch) citizenship and links it to integration. Medicalfacts warns parents to pay attention their child gets the right citizenship(s).

So why calling this serious issue a hype?

  1. The issue has been on the agenda several years ago already. On December 2004 (!) TV columnist (and now minister of Education!) Plasterk already pointed to the hypocrisy of asking migrants to have only one citizenship but at the same time imposing dual citizenship and follow foreign requirements about the names of the babies.
  2. Also the same practice has been revealed here as early as 2007 during the debate about the dual citizenship of the secretary’s of state Albayrak and Aboutaleb. According to me then it was also strange to request them to denounce their Turkish and Moroccan citizenship while at the same time force Moroccan migrants to register their children as Moroccan. At that time I compared it to the racist one-drop rule whereby a Dutch mother can have a Moroccan child, but a Moroccan mother cannot have a Dutch child.

So why the hype now? Two wild guesses:

  1. The cases of 2004 were about children with both parents coming from Morocco. The most cited case now is about two parents with nice ‘Dutch’ names and ‘Dutch looks’. The other case is about a mixed couple. And although there are 16 other countries with the same policy as Morocco making it impossible to losing ones citizenship (such as Algeria, Bangladesh, Costa Rica, Ecuador, Egypt (not entirely impossible) Greece, Iran (in some cases), Libya, Mexico, Nauru, Nicaragua, Saudi Arabia (not entirely impossible) Syria, Tunisia, Uruquay,Yemen) they are not mentioned. You decide what this means.
  2. The cases of 2004 were talked about during the debates about dual citizenship; it was probably not very convenient then to expose the role of the Dutch authorities in imposing dual citizenship.

Other reasons for why all the fuss is a hype is because the matter is more complicated than appears in most statements and reports:

  1. The case about the child that got Moroccan citizenship could happen because of a change in the family law in Morocco resulting that citizenship does not follow only male lineage but also female. This strenghtens the position of Moroccan women.
  2. Moroccan (and other rules) have to applied in the Netherlands according international private law agreements. Moroccan family law (and that of other countries) is applied in the Netherlands as long as it is not at odds with Dutch law. NRC weblogs makes this clear and refers to an interesting article with Leila Jordens-Cotran who did a PhD on Moroccan family law.
  3. PhD student Jan Jaap at his blog refers to the whole issue of the role of the public servants. These people do what they do because they have to. Period. According to him it is not up to the parents, that would actually amount to fraud and can cause problems for example when little Friso wants to travel to Istanbul with a Dutch passport while, according to Turkey, he has Turkish citizenship. Moreover as Jan Jaap makes clear many countries such as Israel and the United States require people with dual citizenship to use their ‘own’ (read citizenship by birth) passport to travel into and out of the country.
  4. The whole issue about dual citizenship maybe not only not up to the parents at all but also not only to the Netherlands. More and countries, although reluctantly, approve of dual citizenship because of increasing pressures to nationalized forms of citizenship caused by globalization as Saskia Sassen argues.

And yes, again some serious and difficult multiculti issue is being abused for political gain.

1 comment.

Hans Jansen in de moskee

Posted on April 1st, 2009 by martijn.
Categories: Misc. News.

Ik was te gast bij Pauw en Witteman: Hans Jansen blogt: “Zijn er moskeeën waar de prettige opvattingen van Tofik Dibi vanaf de kansel gepredikt worden?”

In een debat over de islam vroeg Tofik Dibi aan Hans Jansen welke dingen er nu gebeuren in Nederland op grond van wat mannen met baarden in moskeeën beweren. Jansen had zo snel geen antwoord, maar in zijn blog komt hij alsnog met een hele lijst.

De belangrijkste vraag achteraf lijkt me: Zijn er ook moskeeën waar de prettige opvattingen van Tofik Dibi vanaf de kansel gepredikt worden? Zo nee: toch zijn er heel erg veel moskeeën. Wat wordt er daar dan gepredikt?

Welke dingen gebeuren er nu in Nederland op grond van wat mannen met baarden in moskeeën in binnen- en buitenland beweren? Het is dieptreurig dat ik geen antwoord wist te geven op die vraag. De brutaliteit van zo’n vraag is dan ook adembenemend.

Maar daar gaan we: de veiligheidscontroles op vliegvelden, de bewaking van Wilders, het proces tegen de cartoonist Nekschot, de apartheidsloketten in de gemeente Utrecht, de moord op Theo van Gogh, de verdrijving uit Nederland van Ayaan Hirsi Ali, de problemen rond genitale verminking van meisjes, het schofferen van homo’s op straat, antisemitisme in het openbaar, willekeurige uitschelden voor hoer, weigering van studenten tandheelkunde hygiënische maatregelen te nemen (korte mouwen), vrouwen die niet door een mannelijke arts of hulpverlener kunnen worden geholpen, eremoorden, de zouteloosheid van het Nederlandse cabaret dat het niet over de islam wil hebben, de zelfcensuur op de opiniepagina’s.

Nou ja dat is allemaal de schuld van preken in moskeeën? De jongeren die dit doen bezoeken veelal niet eens moskeeën, maar los daarvan hoe kan Jansen bewijzen dat dit zo is?
Ik was te gast bij Pauw en Witteman: Hans Jansen reageert op Tofik Dibi

Maar er zijn duizenden moskeeën. Daar worden wekelijks zo niet dagelijks dingen gezegd. Als wetenschapper rapporteer ik daarover. Het is voor de omringende wereld namelijk van belang wat er daar in die moskeeën gezegd wordt. Mijn rapportage geeft ernstige redenen tot zorg. Die rapportage hoort niet als propaganda te worden weggezet, en is zeker geen steun aan de radicalen, zoals Tofik ergens suggereert. Ik ga niet over de betekenis van de koran, ik rapporteer hoe de koran in de moskeeën gebruikt wordt. En dat gebruik is anti-Westers, anti-christelijk, anti-joods, anti-socialistisch in alle betekenissen van dat woord, en anti-intellectueel.

Dat klinkt interessant. Hans Jansen baseert zijn stellingnames op de empirie. Dus snel even naar zijn website om de stukken die hij daarover heeft geschreven te downloaden. Nou heb ik zijn publicatielijst erop nageslagen maar ik kan na 2000 niets vinden (voor 2000 heb ik niet gezocht, lijkt me voor nu niet zo relevant, correct if I’m wrong). Wat ik zoek? Artikelen over zijn analyses van preken, met datum, moskee, naam van de imam en de reactie van de imam en het moskeebestuur. Ik hoop op suggesties van lezers want ik kan me natuurlijk heel goed vergissen.

Wat wel duidelijk wordt uit zijn publicatielijst is dat hij uitgebreide tekstanalyses doet. Gezien zijn kennis van islamitische tradities op dit gebied, is hij daar veel beter in thuis dan ik ooit zou kunnen zijn. Niettemin vraag ik me ook hier af waarom hij bij Koranvers 8:55, sharr ad-dawaabbi < inda-llaahi lladhiina kafaruu, kiest voor ‘rotbeesten’ waar je ook beesten, dieren of schepselen zou kunnen kiezen.

4 comments.

Ophef over nationaliteit

Posted on April 1st, 2009 by martijn.
Categories: Multiculti Issues.

Geboorteaangifte bij Turkse consul – Telegraaf.nl

AMSTERDAM – Een ras-Amsterdams jongetje is door overijverige gemeenteambtenaren officieel als Turk aangemeld bij het consulaat. Tot wanhoop van zijn ouders.

Ambtenaren buigen voor Marokko – Telegraaf.nl

AMSTERDAM, maandag – Nederlandse ambtenaren blijken als handlangers van de Marokkaanse overheid op te treden. Zij brengen hier stipt de regels van een nieuwe nationaliteitswet van dat land in de praktijk, waardoor Nederlandse kinderen van Marokkaanse moeders niet langer alleen Nederlanders zijn, maar plots ook formeel Marokkaan.

Nou is dit al helemaal erg natuurlijk en de keuze van de ouders zou leidend moeten zijn, maar dat is het natuurlijk niet. De staat bepaalt wie welke nationaliteit krijgt en bepaalt dus wie ‘wij’ zijn en wie ‘zij’ zijn. De ophef nu is op zich vreemd. Oplettende lezers van dit weblog hadden deze praktijk natuurlijk al lang in de gaten ten tijde van het debat over de dubbele nationaliteit van migranten en in het bijzonder Albayrak en Aboutaleb: zie HIER en HIER.

1 comment.

« Previous Page « Newer