C L O S E R

In the forest of concepts – Thoughts and questions about racism and secularism in relation to Islam

Posted on April 26th, 2014 by martijn.
Categories: anthropology, islamophobia, Multiculti Issues, Notes from the Field.

I have been thinking about the relation between secularism and racism. Whereas on my blog I pay a lot of attention to the issue of race, in my articles for journals and edited volumes I think I mistakenly left out the issue of racism in most of my analysis of contemporary politics regarding Muslims in the Netherlands. And I still am, so this is just a thinking-out-loud-blog.

The Colony

When we look at the time when the Netherlands colonized Indonesia (back then Dutch East-Indies) we can find a remarkable uneven working of secularism. Dutch scholar on Islam and (albeit circumspect for many) Snoeck Hurgronje argued that Islam and Muslims needed to be modernized which at the time by definition meant following the European example. Islamic rebellious thought should be repressed while Islam and politics had to be separated as (according to Snouck Hurgronje) the entanglement of religion and politics was a central feature of Islam. In particular the school system had to acculturate the Dutch East-Indies subjects with the correct secular Dutch values.

At the same in the Netherlands the political elite was establishing the religious pillars allowing a certain degree of recognition and autonomy to religious circles while at the same time being able to monitor and regulate religious differences and inequalities; something that was probably most clear in the sphere of education where catholic and protestant schools received state funding. In the colony however education was used to regulate unruly colonial subjects and to teach them the superior Dutch culture whereby the Dutch state attempted to secularize religious differences and to repress politico-religious thought.

Note also the distinction that was being made between the Islamic nature of the East Indies (seen as non-political folk Islam) which needed modernization (meaning secularisation and education) on the one side and the fear for a violent Islam (thought of as originating in the Middle East) which needed to be banned in order not to influence the people of the East-Indies.

But there was another relation between secularism and colonization as well. An important category of people invented by the Dutch state was ‘Europeans’. A crucial criterion for being European was ‘originating from Europe’ but there is more to that. First of all it is male centred. The milieu and upbringing of a person that defined Europeanness were dependent on the husband’s position. Only ancestry in the male line mattered and women followed their husband’s legal status. When a native woman married a European man, she became European. When a European woman married a native man, she became native.

Origin did not suffice in defining Europeanness and the Dutch law therefore included the criterion of family law. People from elsewhere who in their country of birth were subjected to the same principles as Dutch family law, were categorized as European.  This meant that immigrants from outside Europe could be included as well and in fact meant the inclusion of a religious criterion into the law as the regulation referred to what one saw as Christian principles such as monogamy and privileging children who were born in a marriage between one man and one woman. In this way religion, ic Christianity, became an important marker of Europeanness even though the law did not explicitly mention those principles as Christian. Through this criterion of family law also white settler colonies outside Europe (such as US, Canada, the Afrikaners and Australia) could be included as well as the Armenians who were regarded as Europeans because of their Christian faith and social position.

Secularism, culturism and securitization

We see here how class, religion, secularism, skin color determined if and how people could be included or excluded in the category of European. Later the Dutch state created a category called social Dutch which included white or light-skinned Christians who lived in the Dutch sphere of influence in the Dutch East Indies.

If we turn then at the current politics in Europe regarding Muslims, minorities and migrants we can see a particular mixture of secularism, racism, securitization and culturism. The Muslim, who is usually the centre of these debates, features in the debates as a sort of icon detached from daily life and concrete individual lives as the dangerous, dis-integrated and intolerable migrant. Whereas in the past racism had a regulatory function by identifying the other and what was tolerable or not, nowadays secularism, securitization and culturism create the problem categories that identify what is tolerable. This pushes the issue of race and racism to the background but one can wonder if the current regulations and social imaginaries concerning Muslims are not shaped by the colonial and racist regulations and arrangements of the past while at the same time the issue of ‘race’ is dismissed through redefining race as solely based upon fenotypical features excluding culture and religion and by insisting that we are post-racial.

In the past in the Netherlands it was suggested that Article 23 on the freedom of education of the Dutch constitution should be removed in order to prevent (more) state funded Islamic schools and to promote as such the integration of Muslim minorities. In the case of the Swiss minaret ban and the French and Belgian headscarf bans, the insistence in the debates that diversity should be limited and boundaries should be set for tolerance and superstitions and sensibilities deriving from that should be mocked, the pleas for a liberal Islam, are often times seen as necessary not only for securing cohesion against the threat of terror, unruly diversity and the threat to women but also as civilizing missions for tolerance and inclusion. But one may wonder if these are not just a re-appropriation of past (racist, colonial) strategies, missions and regulations. Moreover, just like in colonial times being Christian entered through the backdoor as a criterion for being European (defined as white), the current emphasis on Europe and the Netherlands in having a so-called Judeo-Christian heritage while at the same time claiming ‘we are a secular country’ shows I think an interesting, subtle relation between secularism, culturism and racism.

How to move on?

I think any analysis of the position of Muslims in relation to secularism and securitization should take into account the issue of racism (and Islamophobia) but I don’t have a clear idea as of yet how to do that. In many publications dealing with securitization, culturalism or secularism, racism is absent and occasionally dismissed as incorrect, misleading and unhelpful. Nevertheless, I think it is clear that the current emphasis on secular values, threats to social cohesion and the need for Muslims to integrate is not so much a neutral post-racial mode of regulating people, it is the contemporary mode of racism. At the same time secularism, securitization and cultural integration provide the focus on Muslims with a self-evident, neutral and de-politicized mask and provides elites with the language to disconnect the Muslim issue from racism which in contemporary politics and debate is now reduced to a biological notion and a phenomenon of the past (holocaust and slavery). Furthermore it enables the dominant, white, majority to claim its own identity, and customs and values that are neutral and universal at the same time and which is under siege from intolerant and intolerable migrants. Culturism, secularism and securitization are not separable from race, do not present a break with racism but are the current racist strategies to regulate people, provide the language for racist identity politics and the mask that gives the dominant group the self image as the innocent and neutral norm.

Not including racism in the analysis means not questioning the (various) ways Muslims are essentialized in reducing them to the dangerous, over-religious, intolerant migrant and deconnects this issue from the Dutch (European) history of racism and the politics of inclusion and exclusion. Does it really matter if people are perceived as biologically/genetically incompatible with the purity and viability of the race nation or as incompatible through a cultural, secularist or security lens? When the states, politicians and opinion leaders propose a return to national values as the ‘leitkultur’ as a response to the perceived threat to social cohesion of society how is that different from the fear that the integrity of a race is threatened? Nevertheless, I have to revisit the issues of racism and secularism more thoroughly and think about, for how example, how they overlap and how they are separate strategies for regulating people. Also for example how are Islamophobia and securitization of Islam different modes of managing and talking about Islam but also have some common features. If racism is articulated in relation to Muslims through the language of secularism then what are the possibilities for Muslims for empowerment, activism and so on? If there are (and I think so) historical parallels between the management of religion and regulation people in the colonies and in current society, what are the similarities and differences and what are the consequences?

If by now you think he is lost and confused in a forest of concepts and societal developments, you are correct. That is what happens sometimes when you revisit and question your own work.

2 comments.

Ik ben wit, dus geen terrorist

Posted on April 16th, 2014 by martijn.
Categories: International Terrorism.

Stel je voor een moslim of zwarte man schiet mensen dood die hij verder niet kent. Hij is verbonden, sterker nog, hij is oprichter van een jihadistisch netwerk en op het moment dat hij wordt afgevoerd schreeuwt hij nog even: “Allahu Akbar!” Hoe lang zou het duren voordat de media gewag maakt van een ‘terroristische aanslag’? Goed het is gissen, maar ik denk dat de meesten onder ons toch zullen inschatten dat dat vrij snel zal zijn en dat men er ook echt van overtuigd zal zijn dat zoiets een terroristische aanslag is.

Toen een enige tijd terug de Fort Hood shooting plaatsvond en later de moord in het Engelse Woolwich vroeg ik me op Twitter openlijk af wat die daden nou precies terroristisch maakt. ‘Nou dat lag toch voor de hand!’ was de meest vriendelijke reactie van een gerespecteerde journalist op Twitter; de reacties van anderen waren minder prettig. Ik zou het geweld vergoelijken.

Toch lijkt onze inschatting van wat terroristisch is toch minder neutraal en helder dan op het eerste gezicht lijkt. Neem de schietpartij in het Amerikaanse Kansas City afgelopen week. Een man schoot drie mensen dood; een 14-jarige jongen, zijn opa en een vrouw. Alledrie joden. (edit: Klaarblijkelijk waren de slachtoffers niet joods, maar dacht dat de dader dat wel.) De moordenaar, Frazier Glen Miller is de oprichter en leider van de Carolina Knights of the Ku Klux Klan en de White Patriot Party. Dit waren oa de koppen van de Nederlandse media:

Doden bij schietpartij joods centrum Kansas City | nu.nl/buitenland | Het laatste nieuws het eerst op nu.nl

‘Schutter joodse centra voormalig leider Ku Klux Klan’ – Buitenland – TROUW

Man opent vuur op Joden in Kansas – NOS Nieuws

Dodelijke schietpartij bij Joods centrum Kansas City | joods.nl

Geen twijfel in de media dat anti-semitisme/racisme hier een rol speelt, maar ook geen vermelding van terrorisme. Waarom eigenlijk niet? Het gaat hier om burgers die worden aangevallen met een politiek-ideologisch doel. Met de Boston Bombing die deze dagen herdacht wordt en met de moorden van Mohamed Merah twijfelde niemand dat het ging om terrorisme.Waarom zou de aanval in Kansas City dan iets anders zijn? Eén van de redenen waarom bijvoorbeeld Merah werd aangemerkt als terrorist was omdat zij verbonden zou zijn met Al Qaeda; een individuele daad is verbonden met iets groters: een beweging, een gedachtegoed, een trend. Maar dat geldt natuurlijk ook voor anti-semitisme en racisme en ook dat is wereldwijd verbonden met terroristische aanslagen zoals die van de NSU in Duitsland (ook iets wat we zelden terrorisme noemen). Als er een jihadistische mondiale is, dan is die er toch zeker ook in het geval anti-semitisme en racisme.

Het lijkt erop alsof we na 9/11 de term terrorisme alleen nog maar gebruiken voor mensen met islamitische motieven ook al nemen die maar een minderheid van de terreuraanslagen voor hun rekening. Hoe zien, ervaren en interpreteren we geweld? Misschien had het veertienjarige meisje dat afgelopen week zo dom was om een dreigende tweet te versturen het nog wel het best gezien. Ze verwees naar een man met een Arabische naam uit Afghanistan en verbond dat met Al Qaeda. Maar daar voegde ze ook nog aan toe: ‘I’m just a 14 year old white girl I’m not a terrorist pls’. Met andere woorden, in haar onbezonnenheid, laat ze zien hoe voor haar terrorisme per definitie niet bij witte mensen hoort, maar wel Arabieren / Afghanen en Al Qaeda.

“@LiamOliverTyler: I'm just a 14 year old white girl I'm not a terrorist pls pic.twitter.com/P9dscnuJMX”????????????

— wezley (@TinasheChabata) April 14, 2014

Misschien zou het toch goed zijn voor de media om zich eens te bezinnen over de term terrorisme in relatie tot de verhouding wit-zwart en identiteiten als Arabier en Afghaan.

zie ook:

Abu Susu’s Blog: It’s Terrorism, Stupid!

Why Isn’t Anyone Calling This Terrorism? | Psychology Today

0 comments.

Ayaan Hirsi Ali – Feminisme, Islamofobie en een Eredoctoraat

Posted on April 7th, 2014 by martijn.
Categories: Activism.

De Amerikaanse Brandeis University heeft verschillende mensen voorgedragen voor een ere-doctoraat: Geoffrey Canada, Jill Abramson, Malcolm Sherman, Eric Lander en ons aller Ayaan Hirsi Ali.

Geoffrey Canada to speak at commencement | BrandeisNOW

Somali-born scholar and women’s rights activist Ayaan Hirsi Ali escaped an arranged marriage, receiving asylum in the Netherlands where she worked in factories and as a maid before earning her undergraduate and MA degrees in political science at Leiden University. Having received citizenship, she served as an elected member of the Dutch parliament from 2003-2006, where she focused on furthering the integration of non-Western immigrants into Dutch society and on defending the rights of Muslim women. She campaigned to raise awareness of violence against women, including honor killings and female genital mutilation. In 2004 she gained international attention following the murder of director Theo van Gough, who worked with Ms. Hirsi Ali on her short film “Submission,” about the oppression of women under Islam. The assassin left a death threat for her pinned to van Gogh’s chest. In 2006 she resigned from Parliament when the then Dutch minister for Immigration revoked her Dutch citizenship, a decision that was overturned by the courts and ultimately led to the fall of the government. Ms. Hirsi Ali is currently a Fellow with the Future of Diplomacy Project at the Belfer Center for Science and International Affairs and the Harvard Kennedy School and a visiting scholar at the American Enterprise Institute.

Hirsi Ali is ook één van de producenten van de documentaire Honor Diaries waarin het concept ‘eer’ als een vorm van geïnstitutionaliseerde misogynie in moslimsamenlevingen aan de kaak wordt gesteld.

Het is een project dat mede is opgezet door Clarion Project dat al eerder betrokken was bij islamofobische producties als Obsession: Radical Islam’s War Against the West, The Third Jihad, en Iranium en heeft nauwe banden met Aish HaTorah; een uitgesproken zionistische joodse organisatie. Een link overigens die op zeer scherpe kritiek kan rekenen vanuit joodse groepen in de VS en die in één geval ook ertoe heeft geleid tot het terugtrekken uit het Honor Diaries project.

Het is valt te betreuren dat Hirsi Ali in het zonnetje wordt gezet door een gerespecteerde universiteit. In november 2007 stelt Ayaan Hirsi Ali in een interview met Rogier van Bakel voor Reason het volgende:

‘The Trouble Is the West’ – Reason.com

Reason: Should we acknowledge that organized religion has sometimes sparked precisely the kinds of emancipation movements that could lift Islam into modern times? Slavery in the United States ended in part because of opposition by prominent church members and the communities they galvanized. The Polish Catholic Church helped defeat the Jaruzelski puppet regime. Do you think Islam could bring about similar social and political changes?

Hirsi Ali: Only if Islam is defeated. Because right now, the political side of Islam, the power-hungry expansionist side of Islam, has become superior to the Sufis and the Ismailis and the peace-seeking Muslims.

Reason: Don’t you mean defeating radical Islam?

Hirsi Ali: No. Islam, period. Once it’s defeated, it can mutate into something peaceful. It’s very difficult to even talk about peace now. They’re not interested in peace.

Reason: We have to crush the world’s 1.5 billion Muslims under our boot? In concrete terms, what does that mean, “defeat Islam”?

Hirsi Ali: I think that we are at war with Islam. And there’s no middle ground in wars. Islam can be defeated in many ways. For starters, you stop the spread of the ideology itself; at present, there are native Westerners converting to Islam, and they’re the most fanatical sometimes. There is infiltration of Islam in the schools and universities of the West. You stop that. You stop the symbol burning and the effigy burning, and you look them in the eye and flex your muscles and you say, “This is a warning. We won’t accept this anymore.” There comes a moment when you crush your enemy.

Reason: Militarily?

Hirsi Ali: In all forms, and if you don’t do that, then you have to live with the consequence of being crushed.

De paradox van Hirsi Ali

Hirsi Ali krijgt haar eredoctoraat vanwege haar strijd voor vrouwenrechten voor moslims, maar roept tegelijkertijd op voor een militaire strijd tegen alle moslims. Wat Hirsi Ali echter doet als rode draad in haar carrière is haar persoonlijke ervaringen in Somalië en Kenia enerzijds reduceren tot een verhaal ‘Islam did it’ en anderzijds generaliseert ze haar eigen persoonlijke verhaal tot een universele ervaring van moslimvrouwen. Ayaan Hirsi Ali was mede zo populair in liberale kringen omdat zij diende als ‘native informant’ die anderen kon vertellen wat zij toch al wilden horen. Het werk van Hirsi Ali echoot de clash of civilizations these met verbeeldingen van achterlijke, gewelddadige en vrouwonvriendelijke barbaarse moslims tegenover het moderne, vreedzame en beschaafde Westen waar vrouwen wel gelijk zouden aan zijn mannen. Haar werk wordt dus gekenmerkt door anti-moslim en pro-Westen hyperbolen die geloofwaardigheid lijken te hebben omdat er natuurlijk best moslims te vinden zijn die aan dat stereotype voldoen en omdat vrouwen in veel samenlevingen inderdaad een kwetsbare positie hebben. Maar waar die positie het resultaat is van een heel complex aan machtsverhoudingen reduceert Hirsi Ali het tot slechts één homogene categorie Islam en gebruiken zij en medestanders feminisme en islam als elkaar uitsluitende categorieën voor politiek gewin.

Opvallend genoeg is er geen enkele erkenning in het werk van Hirsi Ali van het werk van vrouwen uit moslimgemeenschappen die vanuit islamitisch-feministisch of seculier-feministisch of anderszins perspectief proberen de rechten van vrouwen onder moslims en in andere gemeenschappen proberen te verbeteren. Het lijkt alsof Hirsi Ali de enige moedige strijdster is tegen de onderdrukking van moslimvrouwen.

Misogynie inruilen voor Islamofobie?

Natuurlijk zwijgen over geweld tegen vrouwen en over onderdrukking van vrouwen in het algemeen is geen optie; of dat nu islamofobie verder aanjaagt of niet. De kwetsbare positie van moslimvrouwen is echter niet alleen het resultaat van bestaande ongelijkheden onder moslims. En helaas, en tragisch, is Hirsi Ali daar eigenlijk zelf uitstekend voorbeeld van. Je kunt van haar zeggen wat je wil maar ze is met hard werken opgeklommen van asielzoeker tot parlementslid; dat is niet mis. Natuurlijk heeft ze de nodige steun gehad vanuit een islamofobische VVD, maar daar zit precies de crux. Zij was interessant omdat ze een ‘native informant’ was, niet omdat ze een Nederlandse burger was. Dat laatste had geen enkele waarde want kon met de onthulling van één leugen (die al lang bekend was) ontnomen worden. Met andere woorden Hirsi Ali’s positie werd niet alleen bepaald omdat ze een asielzoeker en vrouw was en parlementslid, maar ook omdat zij nog steeds als allochtoon gold aan wie hogere eisen wordt opgelegd dan aan autochtonen en van wie het harde werken geen enkel krediet oplevert.

Zo wordt de positie van moslimvrouwen niet alleen bepaald door vrouwonvriendelijk handelen van moslims (en anderen!) maar ook door islamofobisch handelen bijvoorbeeld. Het zijn vrouwen die vaak het zichtbaarst zijn als moslim wanneer ze bijvoorbeeld een hoofddoek dragen. Het zijn de vrouwelijke bekeerlingen die het het hardst te verduren krijgen vanuit hun niet-moslim omgeving wanneer zij zich bekeren tot islam. Het zijn moslimvrouwen die, wanneer zij zich uitspreken in de media, met regelmaat belaagd worden met seksistische én racistische uitspraken. In die zin is islamofobie dan net zo goed een vorm van misogynie. Het valt dan ook moeilijk te zien hoe moslimvrouwen geholpen zijn wanneer hun problemen besproken worden op islamofobische wijze; het is de ene onderdrukking inruilen voor een andere op een manier die vrouwen eigenlijk monddood maakt. En het valt ook moeilijk te bezien waarom iemand daar nou een eredoctoraat voor dient te krijgen…

UPDATE 9 april 2014: Dat eredoctoraat gaat NIET door

3 comments.

Jeugdjournaal – The Voice of Anasheed

Posted on April 6th, 2014 by martijn.
Categories: Arts & culture.

Anasheed is islamitische acapella muziek die al eeuwenlang in talloze varianten voorkomt en ook sterk beïnvloed is door allerlei regionale invloeden en, tegenwoordig, ook door de mondiale muziekcultuur. Niet alles wordt als ‘echte’ anasheed beschouwd; dan moet het meestal toch Arabischtalig zijn zonder gebruik van muziekinstrumenten. Opvallend vind ik altijd dat veel jongeren die het Arabisch niet verstaan ook naar anasheed luisteren. Soms ter ontspanning, soms om ‘God op te zoeken’, soms als morele reminder en soms om steviger in het geloof te staan; en vaak een combinatie van dit alles. Ontspanning is zeker belangrijk en bij veel tieners kun je de anasheed dan ook naast andere muziek op hun iPod vinden.

Er zijn al jaren anasheedwedstrijden, ook in Nederland. Anasheedstars is zo’n wedstrijd georganiseerd door de Voice of Anasheed organiseert allerlei projecten, educatieve activiteiten en evenementen zoals de ‘de Anasheedtour’ waarbij geld is ingezameld voor het scholenproject van Maroc Relief.

In het jeugdjournaal van vandaag een item over Anasheedstars is een coachingstraject van de The Voice of Anasheed waarin leerlingen worden getraind om anasheed te zingen op een hoger niveau. Er zijn twee poules met elk vijf basisscholen. Per poule gaan de twee beste islamitische basisscholen door naar de finale. De leerlingen hebben voor de competitie zelf twee liedjes uitgekozen om voor te dragen. Ze worden beoordeeld door deskundige juryleden en ook het publiek kan stemmen. Aan de Voice of Anasheed doen verschillende koren mee van islamitische scholen die natuurlijk allemaal proberen de beste worden.

Ditmaal is de winneer de Al Amana school in Ede.

Hieronder enkele andere talenten:

&

0 comments.

Saving Face – Acid Violence against Women in Pakistan

Posted on April 6th, 2014 by martijn.
Categories: Activism, Gender, Kinship & Marriage Issues.

Every year in Pakistan, many people – the majority of them women – are known to be victimized by brutal acid attacks, while numerous other cases go unreported. With little or no access to reconstructive surgery, survivors are physically and emotionally scarred. Many reported assailants, often a husband or someone else known by the victim, receive minimal if any punishment from the state.

Saving Face chronicles the lives of two acid-attack survivors in Pakistan, Zakia and Rukhsana, as they attempt to bring their assailants to justice and move on with their lives. The women are supported by NGOs, skilled doctors, and empathetic policymakers such as the Acid Survivors Foundation-Pakistan, plastic surgeon Dr. Mohammad Jawad who returns to his home country to assist them, attorney Ms. Sarkar Abbass who fights Zakia’s case, and female politician Marvi Memon who advocates for new legislation. Zakia is a 39-year old woman who had acid thrown on her by her husband after filing for divorce. She strives to find justice, alleviate pain and restore functioning and features to her face. Rukhsana is a 23-year old woman who was attacked by her husband and in-laws and forced to reconcile with them.

Watch the trailer:

Go to the site: Saving Face and see, among other things, the viewer’s guide which introduces audiences to critical issues pertaining to acid violence.

1 comment.

De kracht van de aangifte tegen Wilders

Posted on April 5th, 2014 by martijn.
Categories: islamophobia, Multiculti Issues.

Zo dat is toch een behoorlijke lading aan aangiftes tegen Geert Wilders met zijn racistische uitspraken. En ik denk bijna net zoveel gedoe over de aangiftes, want niet effectief, het geeft hem een platform, dit is politiek debat en dat voer je niet in de rechtbank en er zijn tal van aangiftes die nu moeten wachten. Ik kreeg ook veel vragen of ik dat nu wel of niet ging doen. Ik vond het zelf een lastige afweging, moet je nu wel of niet aangifte doen? Ik weet niet wat het beste is.

Er zijn goede redenen om wel aangifte te doen.

Moreel-juridisch
Als je een misdrijf ziet, moet je aangifte doen. Dat is je recht en misschien ook wel je burgerplicht. In die zin zijn oproepen om géén aangifte te doen toch wat merkwaardig. AT5 kopte ‘Slachtoffer misdrijf dupe van aangiftes tegen Wilders’ . Dat is een beetje raar. Racisme is in dit land ook verboden volgens de wet en degene die het doelwit is van racistisch handelen is dus net zo goed slachtoffer als een slachtoffer van beroving of wat dan ook. De kop van AT5 en veel boze reacties op Twitter suggereren echter anders: we hebben racisme en (serieuze) misdaad.

Dat past wel in een breder patroon waarin racistische uitlatingen niet gezien worden als misdrijf, maar als vorm van debat of “het zijn slechts woorden.” Zo’n argument zagen we ook ten tijde van de Submission I, de Mohammed Cartoons, Fitna en The Innocence of Muslims: de bedoeling is niet haatzaaien, belediging of iets dergelijks wordt er dan gesteld en het is maar een film of maar een tekening. Dat reduceert racistische expressies als deze tot op zichzelf staande uitlatingen en de maker draagt dan ook geen verantwoordelijkheid voor de sociale gevolgen ervan. Als er dus agressieve protesten zijn, ligt de oorzaak en de verantwoording daarvoor puur bij degenen die tot die acties overgaan en niet bij degenen die bepaalde uitlatingen doen. De mensen die protesteren zouden dergelijke expressies niet begrijpen of de vrijheid van meningsuiting niet begrijpen of bewust met voeten treden.Het gaat dan dus om de intenties van de individuele mensen, niet om de sociale relaties die dergelijke acties voortbrengen en of het kader waarbinnen deze plaatsvinden (bijvoorbeeld institutioneel racisme). Een dergelijke redenering waarbij degene die de racistische handeling doet altijd wordt vrij gepleit, werkt echter alleen als dergelijke redeneringen breder ingang vinden en dat lijkt zeker het geval gezien het gegeven dat zo’n 40% het eens is met Wilders’ uitspraken over ‘Marokkanen’ volgens een recente peiling van Een Vandaag.

Toch blijft het een vreemde redenering dat alleen de intenties van degenen die reageren op uitlatingen .e.d ertoe doen. In het geval van belediging, laster, smaad en doodsbedreigingen doen we dat niet. Immers, als persoon A persoon B met de dood bedreigd en persoon B doet daarvan aangifte dan zal een beroep op vrijheid van meningsuiting niet veel zin hebben; bedreigingen zijn strafbaar en de intenties van persoon B doen er niet toe. Dit is logisch want net als bij belediging, laster en smaad kunnen doodsbedreigingen schade toe brengen aan sociale relaties in een samenleving die zelfs verder kan gaan dan de schade tussen A en B. Zeker doodsbedreigingen kunnen tot gevolg hebben dat anderen dan persoon B hun mond niet meer open durven te doen. Voor racistische uitspraken geldt dat ook; het is niet voor niets dat premier Rutte contact opnam met het jeugdjournaal om Marokkaans-Nederlandse kinderen gerust te stellen. Dat er aandacht is voor wat die uitspraken met kinderen (en anderen) doen is dan ook terecht ook al vinden sommigen dat dit politiek bedrijven is over de rug van kinderen.

Er zijn ook veel opmerkingen over het feit dat de politie zich nu ineens wel dienstbaar opstelt (dat is overigens niet de eerste keer; dat deed men ook ten tijde van Fitna). Daar zit wel een punt want de politie lijkt niet zo happig te zijn op aangiftes suggereerde Altijd Wat enige tijd geleden al. Dat geldt echter net zo goed voor aangifte wegens discriminatie zoals Ahmed Marcouch en Leila Kallal enige tijd terug opmerkten. Dit is dus niet zozeer een argument tegen dit optreden van de politie, maar een argument voor een pleidooi voor een beter politieoptreden in het algemeen.

De politiek van de aangifte

De aangiftes zouden deel uitmaken van een demoniseringscampagne tegen de PVV en tegen Wilders. Voor een deel is dat misschien wel zo. De commotie over Wilders, waar de aangifte onderdeel van is, verbloemt natuurlijk aardig de verkiezingsnederlaag van VVD en PvdA. Daarbij hebben verschillende mensen erop gewezen dat aangifte wellicht ook wat hypocriet is. Met name PvdA-ers zouden eveneens vergelijkbare racistische uitspraken hebben gedaan en daarbij komt nog dat partijen als PvdA en VVD de ingenieurs zijn van een racistisch beleid dat z’n wortels al heeft in koloniale tijden. Wilders is dan ook niet alleen verantwoordelijk voor het racistische debat over minderheden in Nederland; hij is een aanjager ervan en een product van eerder beleid en debat. Het is ook niet zo dat Wilders’ opvattingen mainstream zijn geworden; dat waren ze al. Wilders trekt het racistische karakter ervan alleen door tot in het extreme.

Dat heeft Wilders goed begrepen en zijn tegenaangifte is misschien wat kinderachtig maar toch ook wel slim. Als zijn tegenstanders hierin niet volgen dat zetten ze zichzelf deels te kijk als een oppositie die met twee maten meet. Tegelijkertijd geeft hij impliciet ook aan dat zijn tegenstanders gelijk hebben: als ik dit niet mag, mogen jullie hetzelfde ook niet.

Natuurlijk is de retoriek van de PvdA e.a. niet hetzelfde als die van Wilders. De eersten spelen niet met de gedachte van een Nederland zonder migranten en hun nazaten; iets wat Wilders nadrukkelijk wel doet en Wilders gebruikt nadrukkelijk een geweldspraak om zijn punt kracht bij te zetten. De demagogie van Wilders past dan ook in een veel rabiatere traditie dan die van PvdA en VVD.

Geestdriftig verzet
Kritiek op degenen die aangifte deden komt ook voort uit het verwijt dat aangifte niets oplost, de vrijheid van meningsuiting aantast en het politieke debat aantast. Als we iets tegen Wilders hebben moeten we geen aangifte doen, maar in debat gaan. Aangifte zou daarbij een vorm van moreel exhibitionisme zijn: kijk mij eens correct zijn! Misschien speelt dat een rol, maar ik denk dat er nog wel wat meer is. Ten eerste, hoewel social media deels draait om jezelf zo goed mogelijk presenteren, gaat het ook om verbindingen met anderen leggen en in stand te houden. Dat was nu ook zo. Mensen werden aangesproken als ze aangifte hadden gedaan of (nog) niet hadden gedaan, er ontstonden op twitter en facebook maar ook daarbuiten allerlei discussies. Soms tussen mensen die dat al vaker doen, maar regelmatig ook door mensen die voorheen niet met elkaar in gesprek waren.

Ten tweede kwam ik vrij vaak opmerkingen tegen in de trant van “Ja, nu kunnen we eindelijk iets doen!”, “Eindelijk, er gebeurt iets!”; men leek bijna blij dat Wilders deze opmerkingen gedaan had. Velen zijn hem en zijn racistische retoriek en geweldspraak natuurlijk al lang zat, maar er leek geen moment te zijn waarop er iets mogelijk was na zijn vrijspraak eerder. Nu was het wel zo ver en leek er zelfs zoiets te zijn als een momentum: een mogelijk kantelmoment of de hoop daarop. Naast de woede over zijn uitspraken werd dus ook enthousiasme geëtaleerd en mensen voelden zich mede door elkaars enthousiasme aangemoedigd om een sterk emotioneel gebaar te maken: de aangifte betekende dat men eindelijk iets kon doen, iets goeds en iets betekenisvols in een situatie waarin men zich al tijden machteloos voelt. Mensen hadden plotseling het gevoel niet alleen te staan mede door een gedeelde verontwaardiging en andere emoties, een sterk idee van goed en fout en een sterk idee en gevoel dat het zin had en effectief was om aangifte te doen.

Ten derde een groot deel van de mensen die aangifte deed (5.000) of melding maakte (15.000) van discriminatie, behoort niet tot de gebruikelijke opinieleiders. Dat plaatst het argument dat Wilders in debat en niet in de rechtszaal aangepakt moet worden in een iets ander licht. Dit argument is veelvuldig te horen onder politici en opinieleiders; inderdaad de mensen die toegang hebben tot dat maatschappelijke en politieke debat in de media of in de politieke vergaderzalen. Maar niet iedereen heeft die toegang of is even rap van de tongriem gesneden; zij doen dus niet mee aan het maatschappelijke debat. Stellen dat Wilders dan ook niet met aangiftes moet worden bestreden, maakt dan ook die groep monddood terwijl men nu met de aangifte wel een krachtig signaal af kon geven tegen Wilders en de PVV. In die zin zijn oproepen in de media om geen aangifte te doen of het belachelijk maken van degenen die dat wel doen gemakzuchtig geredeneerd vanuit degenen die wel het privilege van toegang hebben en spreekt er ook een zeker misplaatst dedain uit voor degenen met geen of minder toegang.

Deze drie laatste punten brengen mij wel tot enkele vragen. Wat nu als het OM weer besluit om niet te gaan vervolgen? Of als men wel gaat vervolgen, maar opnieuw vrijspraak gaat eisen net zoals in de vorige klucht die de rechtszaak tegen Wilders eigenlijk toch was? De regering verklaart voortdurend dat racisme en discriminatie bestreden moeten worden en politie en OM hebben een verplichting om dit ook serieus te nemen, maar hoe krachtig is een dergelijk voornemen eigenlijk als je besluit niet te gaan vervolgen of vrijspraak te eisen? Wordt dan artikel 1 van de Grondwet eigenlijk niet een lege huls? Wat gebeurt er met de geestdrift van de mensen die aangifte deden en nu het gevoel hadden eindelijk iets te kunnen doen, als het OM die hoop de bodem in slaat? Wat betekent dat voor het vertrouwen in de rechtstaat en democratie en voor de ideeën over burgerschap?

0 comments.

Syria War – British Muslims on the front line

Posted on April 3rd, 2014 by martijn.
Categories: Society & Politics in the Middle East.

Bilal Abdul Kareem, is an American Muslim activist living in Syria who documents the lives of fighters and aid workers in Syria for Channel4. In this episode he talks to Tauqir who lives near the Turkish border with his British wife Racquell Hayden-Best, who is 21. When they married three years ago, he already had a long history of activism – he was one of those aboard the Gaza aid flotilla which was raided by Israeli forces in 2010. An excerpt of the story:

“I feel the whole world has turned a blind eye to Syria. We don’t want to be sitting here in five years’ time, wondering why we didn’t prevent another genocide. I feel it’s the duty of all Muslims to help.”
[…]
The Nottingham University graduate believes he has a religious obligation, but an obligation based on his very British upbringing. “I grew up in an ordinary, middle-class family. But we were always taught, growing up in the UK, that if we see injustice, we should step in and do something about it.”

Racquell says she was keen to travel with him to Syria, despite the dangers. “I had a very protected upbringing,” she says. “I wanted to get out and see the world. Life in the UK, it was depressing, it was like a robot life, doing the same things every day. Now Tauqir is doing what he wants to do. I’m happy because he’s happy.”

Read more at Channel 4: Syria War – British Muslims on the front line

0 comments.