C L O S E R

Geenstijl freakshow

Posted on March 22nd, 2009 by martijn.
Categories: Blogosphere.

Er is veel te doen geweest (en nog steeds en dat zal voorlopig ook wel blijven) over Geenstijl. Voor de één een lichtend voorbeeld, de ander wil graag zoals Geenstijl zijn, maar voor weer anderen de website van het kwaad en onfatsoen.

Marc Chavannes, recent in een uitstekend artikel in de Belgische Standaard over Geenstijl, stelt:

‘Ik zie het als een volgende fase in het openbreken van de conventionaliteit in Nederland. Veertig jaar geleden werd dit kneuterige land opeens hip, tot vermoeiens toe. Het loskomen van conventies heeft tot nieuwe conventies geleid: zeker in de media is een soort eenheidsgedrag geslopen, wat veel mensen irriteert. Enkele handige jongens hebben ontdekt dat ze met een quasi-kosteloos medium een grote groep kunnen bereiken die hun rebelse afwijzing van die conventies waardeert. Het hek is nu van de dam. Er zijn kennelijk zeer veel jonge mannen — dat is de doelgroep — die zich stierlijk vervelen op kantoor en die een hoop lol beleven aan puberaal rebels gedrag.’

‘GeenStijl maakt aan de bestaande geschreven en audiovisuele media duidelijk hoe braaf ze zijn geworden. En doet de goegemeente hardhandig inzien hoe oneindig de vrije ruimte op het internet is. Je kunt daar als overheid nog weinig uitrichten met regels. Je kunt alleen besluiten er niet naar te kijken.’

En journalist De Foer stelt in hetzelfde artikel:

Wie GeenStijl leest, merkt in de eigen stukjes en zeker in de reacties van de reaguurders, een diepgewortelde onvrede over al wat links en multicultureel is. Haat tegen traditionele media zoals De Azijnbode (De Volkskrant), lelijke dingen over Noord-Afrikanen en Antillianen: het spook van Pim Fortuyn waart hier rond.

Ook in de aversie van de Christenunie en andere calvinistische organisaties: GeenStijl is — zoals Fortuyn — erg rechts, maar ook libertijns. Verbieden verboden, moralisme is gezeik. Zo rebels en recalcitrant is de huisstijl dat ook rechtse politici op hun hoede moeten zijn: politici van de PVV van Geert Wilders en Trots op Nederland van Rita Verdonk zijn al kop van Jut geweest.

Een duidelijke reactie op de populistische hofnarren van cyberspace blijft uit.

Dit alles wil niet nog niet zeggen dat Geenstijl geen moraal kent. Sterker nog, op hun beurt zijn het net zo goed moraalridders. Wat Geenstijl meestal doet is op basis van ANP of andere berichtjes de multi-dimensionale werkelijkheid terugdringen tot één dimensie of één aspect uit een berichtje pikken en dat opblazen tot groteske proporties. Een dergelijke vorm van schrijven maakt de Geenstijl berichtjes tot een vorm van hyperritualisering (Goffmann) waarbij de gebruikelijke regels van persoonlijke presentatie worden overdreven, de gebruikelijke stereotypes zo mogelijk nog meer, en de nuances zo veel mogelijk verwijderd. Dit worden voorbeelden van hoe we ons (volgens Geenstijl) dienen te gedragen en hoe we onszelf dienen te representeren.

Enkele voorbeelden

1. De indeling in vrouwen is onder meer gebaseerd op ‘fapbaar’ of niet-fapbaar. Daarbij niet alleen een stereotype vrouw naar voren halend, maar ook een stereotype man (sterker nog als een man buiten het stereotype machobeeld valt wordt hij geridiculiseerd).
2. Uitzonderingen daarop zijn vrouwen in machtsposities zoals Verdonk en Vogelaar. Weliswaar worden ook zij op uiterlijk beoordeeld, maar ook op babbelvaardigheid en omgang met de media.
3. Politici, journalisten en columnisten worden verder verdeeld in politiek-correcte-multicul-linkse-kerk en waarheidzeggers.
4. ‘Misdadigers’ horen er niet bij dus die stellen we ook publiekelijk tentoon voordat ze veroordeeld zijn

Op deze manier lijkt Geenstijl vooral een vervanging te zijn voor de freakshows op de kermissen vroeger en de koloniale tentoonstellingen waarbij inboorlingen werden voorgesteld als exotische vreemde wezens. De mensen die worden aangepakt worden zodanig ééndimensionaal gemaakt dat het de behoefte aan ‘aapjes kijken’ en de ‘vrouw-met-de-baard zien’ bevredigd. Hadden we na de inboorlingententoonstellingen de Jerry Springer show, nu is er Geenstijl. Het gaat daarbij vooral om mensen die zich naar hun mening niet normaal gedragen en zich daardoor uitstekend lenen om tegen en over te moraliseren.Dat dat ten koste gaat van die mensen, zelfs minderjarigen deert hen niet echt:

Wat te denken van de minderjarige dochter van minister André Rouvoet die…

‘Dat was niet meer dan terecht! We hebben een minister van Jeugdzaken en Gezin die iedereen die een kind krijgt een cd-tje stuurt met hoe hij zijn kind moet opvoeden, maar zelf een dochter heeft die op haar Hyves-site haar juf een kutwijf noemt. Dan ben je voor mij als minister niet meer geloofwaardig. Dat is de kern van deze zaak.’

En dat de privacy van een minderjarig kind daarmee wordt geschonden is dan bijzaak?

‘Wij schenden haar privacy niet. Dat doet zij zelf. Zij zet het op Hyves, wij niet. Wij verwijzen er alleen naar. De verantwoordelijkheid ligt bij haar en in dit geval bij haar ouders. Zeker als haar vader minister van Jeugdzaken en Gezin is en zo goed weet hoe anderen hun kind moeten opvoeden. Er is geen haar op mijn hoofd die spijt heeft van dat item.’

Op deze manier wordt Geenstijl een sideshow van de in hun ogen onbeschaafde, primitieve, barbaarse en zedenloze freak. De reaguurders kunnen zich vervolgens verwonderen en uitleven op de lichaamsbouw, kleding en daden en uit de context gerukte uitspraken van over het algemeen linkse terroristen, Finnen, hakbars, criminelen, kaalkoppies, domme pubertjes enzovoorts. De reaguurders fungeren hier als de vroegere wetenschappers die van de gelegenheid gebruik maken om ‘exotische mensen’ de maat te nemen en te categoriseren. Op deze manier worden twee werelden geschapen: ééntje in de sideshow en één daarbuiten. Dit wordt versterkt door het gebruik van specifieke termen binnen de sideshow (hakbar, heaumeau enz.) en door het feit dat je niet zomaar kunt deelnemen aan de discussie, maar ingelogd moet zijn. Door de elite buiten de sideshow al vaak geplaatst in de categorie van wansmaak en in de marge, is de Geenstijl freakshow een voorbeeld van de wijze waarop de entertainment industrie een eigen hiërarchisch systeem ontwikkelt waarin de normen die daarbuiten gelden omgedraaid en/of overschreden worden. Het is meestal de sociale elite die bepaald wat smaakvol en wat niet smaakvol en daarmee tegelijkertijd zichzelf (en de eigen smaak) bovenaan de hiërarchie plaatst. Uitingen die daaraan niet voldoen zijn plat, afwijkend of zelfs gevaarlijk; precies de kritiek die Geenstijl ook nogal eens krijgt.

De problemen waarin die mensen zitten (of terecht zijn gekomen dankzij Geenstijl) zijn toch vooral hun eigen schuld, veroorzaakt door hun eigen zwakte of zelfs inferioriteit en hun gebrek aan verantwoordelijkheidszin daarover is een teken daarvan. Terugpraten daar kan men niet zo goed tegen: het is immers niet de bedoeling dat de ‘freak’ terug praat. De andere kant van dit verhaal is een vertoon van de eigen superioriteit en ‘normaalheid’. Geenstijls moraal is dan er dan vooral één van kleinburgerlijkheid, doe maar normaal dan doe je al gek genoeg en iedereen die die regel overtreedt krijgt het opgeheven vingertje in de vorm van een entry en foto. Geenstijl heeft de freak show weer helemaal terug gebracht in eigentijdse proporties, maar met net zoveel bezorgdheid van de autoriteiten over het morele verval van het publiek.

14 comments.